Câu kỷ tử – công dụng chữa bệnh và những lưu ý khi sử dụng

câu kỷ tử

Câu kỷ tử là quả chín phơi khô của cây khởi tử (tên khoa học Lycium barbarum L.), được thu hái khi đã chuyển sang màu đỏ da cam. Những năm gần đây, câu kỷ tử được ca ngợi là siêu thực phẩm bởi khả năng chống lại bệnh đái tháo đường và thậm chí cả ung thư. Ngoài ra, loại quả này chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh có thể ngăn cản quá trình lão hóa.

Câu kỷ tử là gì?

Câu kỷ tử còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như: Kỷ tử, Khởi tử, Câu khởi, Địa cốt tử, Khủ khởi. Danh pháp khoa học là Fructus Lycii, thuộc họ Cà (Solanaceae). Mời bạn đọc tham khảo những thông tin về đặc điểm tự nhiên để nhận biết loại dược liệu này. 

Câu kỷ tử thuộc họ quả mọng, thường xuất hiện trong các bài thuốc Đông y nhờ nhiều công dụng đối với sức khỏe, bao gồm tăng cường miễn dịch, đẹp da…Thậm chí những năm gần đây, câu kỷ tử được đánh giá cao như một “siêu thực phẩm”.

Đặc điểm của câu kỷ tử

Cây câu kỷ tử là cây bụi mọc đứng, phân nhánh nhiều, cành mảnh, có gai ở kẽ lá. Lá cây nhẵn, cuống lá ngắn, phiến lá hình mũi mác. Phần hoa có kích thước nhỏ, mọc đơn độc ở kẻ lá hoặc chụm lại với nhau.

Quả câu kỷ tử hình trứng, khi chín chuyển sang vàng đỏ hoặc đỏ sậm. Dược liệu phổ biến tại một số tỉnh Trung Quốc như Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông.

Bộ phận dùng, chế biến, bảo quản câu kỷ tử

Bộ phận dùng: Quả khô rụng (Fructus Lycii). Quả khô cây câu kỷ tử có hình bầu dục,chiều dài khoảng 0.5 -1 cm, đường kính 0.2 cm. Phần vỏ quả có màu đỏ tươi hoặc tím, nhăn nheo, bên trong có nhiều hạt hình tạng thận màu vàng, có vệt ở cuống quả

Thu hái: Tháng 8 – 9 hằng năm. Nên hái quả chín đỏ vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát, sau đó đem phơi trong bóng râm. Khi trái bắt đầu nhăn thì mới đem ra nắng phơi cho khô.

Bào chế: Lựa quả đỏ tươi đem tẩm với rượu vừa đều, để qua ngày, giã dập. Thường dùng sống, có khi tẩm với rượu rồi sấy khô hoặc tẩm với mật rồi đem sắc lấy nước đặc, sấy nhẹ đến khi khô thì tán thành bột mịn.

Bảo quản: Cho nguyên liệu vào trong lọ kín, để cho khô. Nếu dược liệu chuyển sang màu thâm đen, xông hơi diêm sinh hoặc phun với rượu rồi đem xóc lên là nguyên liệu có thể trở lại màu đỏ đẹp.

câu kỷ tử

Thành phần hóa học câu kỷ tử

Trong câu kỷ tử có chứa các chất hóa học sau đây: Betain, axit amin, polysaccharid, vitamin B1, B2, C, Acid nicotinic, Chất khoáng: Ca, P, Fe, Amon sunfat. Carotene, Riboflavin, Thiameme, Vitamin C, b-Sitosterol, Linoleic acid.

Công dụng chữa bệnh của câu kỷ tử

Tăng cường thị lực

Quả kỷ tử đặc biệt giàu zeaxanthin, một chất chống oxy hóa được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho đôi mắt.

Ăn loại quả này được coi là một biện pháp điều trị tự nhiên cho bệnh thoái hóa điểm vàng liên quan đến tuổi già. Zeaxanthin trong quả mọng cũng sẽ bảo vệ mắt khỏi tác động của tia cực tím, các gốc tự do và các dạng trầm cảm khác nhau.

Câu kỷ tử giúp giảm cân

Câu kỷ tử có lượng calo thấp và giàu chất dinh dưỡng, do vậy bạn hoàn toàn có thể bổ sung thêm loại quả này trong kế hoạch ăn kiêng, giảm cân.

Ngoài ra, lượng đường trong kỷ tử khá thấp cùng lượng chất xơ dồi dào giúp người ăn vào vẫn cảm thấy no nhưng không cung cấp nhiều calo gây tăng cân

Câu kỷ tử cải thiện khả năng tình dục

Từ xưa, kỷ tử đã được biết đến với khả năng hỗ trợ sức khỏe sinh sản ở nam giới. Một nghiên cứu đã cho thấy khả năng của quả kỷ tử trong việc: Cải thiện khả năng tình dục, cải thiện nồng độ testosterone, tăng khả năng di chuyển và số lượng của tinh trùng, kéo dài thời gian cương cứng và phản ứng xuất tinh.

Câu kỷ tử giúp chống trầm cảm

Không những giàu vitamin B và C mà kỷ tử cũng chứa mangan và chất xơ. Tất cả các chất dinh dưỡng này sẽ làm tăng mức năng lượng tích cực của bạn. Loại quả mọng này đã được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc để chống trầm cảm, rối loạn lo âu và rối loạn cảm xúc khác.

Câu kỷ tử hỗ trợ thải độc gan

Các loại quả mọng thường được sử dụng cùng với nhiều loại thảo mộc truyền thống khác như cam thảo và nấm linh chi trong việc làm sạch gan. Theo dân gian, kỷ tử có lợi cho cả gan và thận, hỗ trợ phục hồi sức mạnh của cơ thể kèm theo khả năng đào thải độc tố

Tăng cường hệ miễn dịch

Hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và việc ngừa cúm luôn đi đôi với nhau. Các vitamin trong quả câu kỷ tử có tác dụng tăng cường hiệu quả của vắc-xin cúm. Điều này rất hữu ích vì biện pháp tiêm phòng không phải lúc nào cũng bảo vệ bạn khỏi sự tấn công của virus.

Câu kỷ tử hỗ trợ giảm đau

Câu kỷ tử mang đặc tính chống viêm, có thể giúp bạn đẩy lùi một vài cơn đau, chẳng hạn như đau khớp. Dẫu vậy, vẫn còn khá ít thông tin chứng minh loại quả này sẽ đem lại tác dụng tương tự với tình trạng đau cơ bắp.

Làm đẹp da với câu kỷ tử

Bạn có biết kỷ tử có tác dụng tốt trong việc điều trị nám da bởi chúng rất giàu vitamin C, beta-carotene và axit amin. Những hợp chất này đều giúp cải thiện sự hiện diện của hắc sắc tố, từ đó giúp làn da trở nên sáng hồng, mịn màng.

Ngoài cách ăn trực tiếp, bạn có thể nghiền nhỏ một vài quả kỷ tử và trộn cùng sữa chua. Sau đó đắp hỗn hợp này lên mặt, để yên trong 15 – 20 phút rồi rửa sạch bằng nước lạnh. Thực hiện việc này mỗi ngày sẽ đem lại kết quả mỹ mãn nhất cho làn da.

Chưa dừng lại ở đó, nếu đang đối mặt với tình trạng mụn xuất hiện, ngoài việc dùng sản phẩm chăm sóc da từ bên ngoài, bạn nên uống thêm trà câu kỷ tử để hỗ trợ từ bên trong và giảm nguy cơ mụn tấn công đột ngột

Giúp tóc nhanh dài

Khi bị rụng tóc, bạn hãy nghĩ đến vitamin A nhé. Đây là loại chất có khả năng cải thiện khả năng tăng cường lưu thông máu trên cơ thể và da đầu, từ đó kích thích tóc tăng trưởng kèm theo ngăn ngừa tình trạng gãy yếu.

Như thông tin bài viết đã đề cập ở trên, quả kỷ tử rất giàu vitamin C. Chất dinh dưỡng này giúp hấp thu sắt, một yếu tố cần thiết cho sự phát triển của tóc.

Câu kỷ tử cải thiện sức khỏe của phổi

Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ câu kỷ tử trong 4 tuần giúp giảm viêm ở phổi và tăng hoạt động của bạch cầu nhằm chống lại các bệnh về phổi như cúm, hen suyễn…

Điều chỉnh huyết áp

Hợp chất polysacarid của quả kỷ tử được đánh giá cao ở đặc tính chống tăng huyết áp. Trên thực tế, đây là thành phần thường thấy trong các bài thuốc y học cổ truyền nhằm giúp bệnh nhân điều chỉnh huyết áp ổn định và ngăn ngừa các bệnh liên quan.

câu kỷ tử

Các món ngon từ câu kỷ tử

Trà táo đỏ, kỷ tử

Nguyên liệu: Trà hoa cúc khô: 10gr, Táo đỏ khô: 30gr, Kỷ tử: 5gr, Đường phèn nhỏ: 15gr, Nước: 1 lít, Dụng cụ: rây lọc, túi vải đựng trà, nồi nấu, ấm pha trà…

Cách làm

Cho các loại nguyên liệu gồm: bông cúc khô, táo đỏ khô, kỷ tử vào túi trà bằng vải.

Sau đó, nấu một nồi nước nhỏ trên bếp, chần túi trà vào trong nồi nước để loại bỏ tạp chất và bụi bẩn. Khi pha trà thì nước cốt sẽ trong, màu đẹp và thơm hơn

Dùng bình pha trà hoặc nồi đun nhỏ. Cho hỗn hợp trà đã trộn chung vào, rót khoảng 1 lít nước đun sôi ở nhiệt độ 90 độ C và ủ trà trong khoảng 15 – 20 phút.

Khi ủ trà, cho đường phèn nhỏ vào chung, nếu được bạn có thể dằm nhỏ đường phèn để nhanh tan hơn.

Cuối cùng, dùng rây lọc để bỏ bã trà và giữ lại nước cốt trà hoa cúc táo đỏ

Canh trứng gà nấu câu kỷ tử, táo đỏ

Nguyên liệu: 100g kỷ tử, 2 quả trứng gà, 100g lá kỷ tử (nếu có), 100g thịt lợn thăn, gia vị

Cách làm

Kỷ tử khô ngâm nước 15 phút rồi rửa sạch. Lá kỷ tử rửa sạch ngâm với nước muối loãng 10 phút sau đó với ra, để ráo. Thịt thăn cắt khối vuông nhỏ hoặc băm nhỏ.

Đun sôi 500ml nước, cho thịt lợn và hạt tiêu, muối, nước tương vừa ăn. Đun sôi, hạ lửa nhỏ, đập vào nồi canh 2 quả trứng gà. Đun nhỏ lửa cho tới khi trứng chín thì cho lá và quả kỷ tử vào nồi khuấy nhẹ.

Đun sôi thêm 5 phút là hoàn tất

Gà xào măng, kỷ tử

Nguyên liệu: 10g kỷ tử, 50g măng, 250g ức gà, gia vị

Cách làm

Thịt gà, măng xanh thái con chì, để ráo. Cho dầu vào chảo, đun nóng rồi co hành, gừng vào phi thơm. Cho thịt gà, kỷ tử vào xào.

Nêm gia vị rồi cho măng xanh vào xào chín. Cho hành, bột ngọt, muối vào xào đều là đã có món ăn thơm ngon, bổ dưỡng

Kỷ tử táo đen hấp cá

Nguyên liệu: 5 con cá diếc, 10g kỷ tử, 10 quả táo đen, gia vị.

Cách làm

Cá diếc chọn loại cá to tròn, làm kỹ, rửa sạch. Kỷ tử, táo đen ngâm nước khoảng 10 phút sau đó rửa sạch để ráo nước.

Cho hành, gừng, tiêu, gia vị, kỷ tử, táo đen vào ướp với cá trong khoảng 20 phút.

Tiếp theo cho cá và hỗn hợp gia vị vào hấp cho tới khi chín.

Cháo kỷ tử hầm gà ác

Nguyên liệu: 50g gạo tẻ, 1/2 con Gà ác, 3g kỷ tử, 50 g đậu gà

Cách làm

Đem nửa con gà ác đi hầm cùng với gạo tẻ cho thật nhừ.

Bỏ đậu gà đi ngâm từ đêm hôm trước, bóc phần đi rồi tách làm đôi. Sau đó đem đi hấp chín rồi dùng máy xay sinh tố nghiền nhuyễn.

Khi thấy cháo sắp chín nhừ thì cho kỷ tử vào rồi hầm chung với nhau.

Khi thấy cháo chín nhừ, ta đem gà ác đi xé nhỏ hay có thể băm nhỏ tùy theo khả năng ăn thô của bé nhà mình. Sau đó ta cho đậu gà vào nấu cùng thêm từ 2 đến 3 phút.

Thêm dầu ăn cho trẻ và khuấy đều cho sôi lần nữa thì tắt bếp. Chờ vài phút cho cháo nguội bớt thì cho bé dùng.

Cháo kỷ tử bí đỏ

Nguyên liệu: Thịt gà: 50g, Bí đỏ: 100g, Gạo: 50g, 1 nắm kỷ tử

Cách làm

Đem bí đỏ rửa sạch rồi thái miếng dạng vuông nhỏ vừa miệng ăn. Thịt gà bỏ rửa sạch qua với một ít muối để hết nhớt rồi thái nhỏ.

Gạo đem đi vo sạch rồi cho vào nồi, thêm cả bí đỏ, kỷ tử rồi đổ  nước ngập đến mặt. Ta bật bếp, đun sôi cho tới khi thấy cháo đã chín.

Bỏ thêm thịt gà rồi trộn đều. Tiếp đó thì đun thêm khoảng 8 – 10 phút để cho thịt gà chín mềm ra. Thêm chút gia vị vừa ăn với khẩu vị của bé

Yến chưng táo đỏ kỷ tử hạt sen

Nguyên liệu: 3 – 5 gram yến sào tinh chế, 5 – 7 quả táo đỏ, 1 nắm kỷ tử (15 – 20 hạt), 100 gram hạt sen khô, 3 thìa đường phèn, 360 ml nước.

Cách làm

Ngâm yến sào tinh chế trong nước ấm khoảng 20 – 30 phút để sợi yến nở ra và mềm hơn. Cho vào rổ để ráo nước.

Táo đỏ và kỷ tử rửa sạch và ngâm vào nước khoảng 10 phút.

Hạt sen ngâm nước khoảng 45 – 50 phút.

Đun đường phèn, táo đỏ, hạt sen, kỷ tử

Cho hạt sen vào nồi đun cùng một ít nước lạnh để hạt sen mềm ra. Lưu ý khi nước sôi thì hạ lửa nhỏ. Sau khi hạt sen đã mềm, cho táo đỏ và kỷ tử vào và đun tiếp để hỗn hợp nước quyện vào nhau.

Bước chưng yến có thể được làm song song cùng bước 2. Cho yến vào nồi chưng và hấp cách thuỷ khoảng 45 – 50 phút cho đến khi sợi yến mềm hẳn.

Cho toàn bộ nước và cái ở nồi đun các nguyên liệu khác vào nồi chưng yến cùng với đường phèn. Để nồi chưng yến hạt sen táo đỏ kỷ tử sôi thêm khoảng 5 phút là hoàn thànhTrà kỷ tử cúc hoa: Kỷ tử 10g, cúc hoa 10g. Hãm với nước sôi trong bình kín.

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.


PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMClogo

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC