Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn cần đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng, năng lượng cần thiết cho bệnh nhân và không làm đường huyết tăng cao, kiểm soát đường huyết trong giới hạn cho phép. Vậy bệnh đái tháo đường nên ăn gì và không nên ăn gì cần phải tránh xa?
Bệnh đái tháo đường là gì?
Bệnh đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin hoặc cả hai. Tăng glucose mạn tính trong thời gian dài gây nên những rối loạn chuyển hóa carbohydrate…. tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau. Đặc biệt là ở tim và mạch máu, thận, mắt và thần kinh.
Đái tháo đường được phân thành 3 loại:
- Đái tháo đường type 1: do phá hủy tế bào beta tụy, dẫn đến thiếu insulin tuyệt đối
- Đái tháo đường type 2: do giảm chức năng của tế bào beta tụy tiến triển trên nền tảng đề kháng insulin
- Đái tháo đường thai kỳ: là đái tháo đường được chẩn đoán trong 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối của thai kỳ và không có bằng chứng về đái tháo đường type 1, type 2 trước đó.
Thực đơn cho người đái tháo đường – Thực phẩm nên ăn
Nếu bạn chưa biết người bị đái tháo đường nên ăn gì, hãy tham khảo các thực phẩm sau nhé:
Thực phẩm nên ăn ở người đái tháo đường: trứng
Nếu nói về thực đơn cho người đái tháo đường thì không thể thiếu trứng. Bởi vì trong thành phần của một quả trứng chỉ chứa khoảng 0.5 gram carbohydrate, vì vậy, nó không có khả năng làm tăng đường huyết.
Mặc dù trong trứng chứa hàm lượng cholesterol cao khoảng 186mg, song theo khuyến cáo của nhiều chuyên gia, hàm lượng cholesterol mà người bệnh tiểu đường có thể bổ sung là 200mg/ ngày. Do đó sẽ không gây ra ảnh hưởng lớn đến lượng đường trong máu của người bệnh.
Về liều lượng, người đái tháo đường chỉ nên ăn khoảng 3 tuần/ lần và mỗi lần ăn 1 quả/ ngày.
Rau xanh và đái tháo đường
Rau xanh mang lại rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Chúng là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn lành mạnh và dành cho tất cả mọi người.
Lợi ích
Một vài ưu điểm nổi bật có thể kể đến như:
- Chúng cực kỳ bổ dưỡng và chứa rất ít tinh bột có thể tiêu hóa. Giúp cho lượng đường trong máu của người bệnh không tăng quá cao một cách đột ngột.
- Nguồn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C. Đây là một chất cho thấy là có khả năng làm giảm các dấu hiệu viêm và đường huyết lúc đói ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2 hoặc tăng huyết áp.
- Thêm vào đó, chúng cũng có chứa các chất chống oxy hóa như lutein và zeaxanthin. Chúng có chức năng bảo vệ mắt những biến chứng thường gặp như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng,…
Khẩu phần
Cụ thể thì Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ khuyên chúng ta nên sử dụng tối thiểu 3 đến 5 khẩu phần rau xanh mỗi ngày. Trong đó, một khẩu phần sẽ tương đương với:
- 1/2 chén rau nếu đã nấu chín.
- 1 chén rau nếu chưa nấu chín.
Chất béo lành mạnh ở người đái tháo đường
Một quan niệm sai lầm thường thấy là tất cả chất béo đều xấu. Điều này hoàn toàn không đúng. Ngoài các chất béo xấu, chúng ta còn có các chất béo tốt. Chúng tác động tích cực đến sức khỏe như làm giảm cholesterol máu, cải thiện sức khỏe tim mạch, giúp đường huyết trở nên ổn định hơn.
Các chất béo có lợi cho sức khỏe là chất béo không bão hòa. Chúng tồn tại khá nhiều trong một số loại thực phẩm thường thấy như:
- Các loại cá (tốt nhất là cá hồi, ngoài ra còn có các loại khác như cá ngừ, cá thu,…).
- Trái bơ. Một nghiên cứu năm 2013 đã cho thấy bơ cung cấp một loạt các lợi ích đối với sức khỏe như cải thiện sức khỏe tim mạch, hỗ trợ quản lý cân nặng,… Không những thế, quả bơ còn có hương vị tuyệt vời khi chế biến và thưởng thức. Mặc dù vậy, chúng ta cũng cần chú ý là ăn một cách có kiểm soát và hạn chế thêm các gia vị tạo ngọt như đường hay sữa đặc!
- Dầu ô liu, dầu dừa.
- Các loại hạt (chẳng hạn như hạt điều, hạt óc chó,…).
Thực phẩm cho người bị đái tháo đường: Cá béo
Cá béo là một trong những loại thực phẩm cho người bị đái tháo đường lành mạnh nhất. Người bị tiểu đường nên ăn gì? Các loại cá béo bao gồm: cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá mòi và cá trích đều là những nguồn cung cấp axit béo omega 3 như DHA và EPA, cực kỳ tốt cho tim mạch.
Với những người bị bệnh tiểu đường, đang có nguy cơ bị đau tim và đột quỵ thì việc ăn những loại cá này sẽ cung cấp đủ lượng dưỡng quan trọng. DHA và EPA sẽ giúp bảo vệ các tế bào trên mạch máu, giảm thiểu viêm nhiễm và cải thiện chức năng của động mạch.
Nhiều nghiên cứu quan sát cho thấy những người thường xuyên ăn cá béo sẽ có rất ít nguy cơ bị suy tim và tử vong vì bệnh tim. Trong các nghiên cứu này, những người lớn tuổi, bao gồm cả nam và nữ, ăn cá béo 5–7 ngày mỗi tuần trong vòng 8 tuần đã giảm được đáng kể lượng triglyceride và các dấu hiệu viêm nhiễm.
Cá cũng là một nguồn cung cấp đạm chất lượng, giúp bạn cảm thấy no và tăng cường trao đổi chất.
Cacao cho người đái tháo đường
Lợi ích
Cacao có chứa một chất đặc biệt là epicatechin flavonoid, có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Một nghiên cứu đánh giá năm 2017 đã cho thấy vai trò tích cực của cacao trong việc làm chậm tiến triển của bệnh đái tháo đường type 2 và làm giảm hiện tượng đề kháng insulin.
Chúng ta có thể dễ dàng thêm cacao vào chế độ ăn kiêng của mình bằng cách sử dụng các sản phẩm của chúng, phổ biến là sô-cô-la. Sô-cô-la đen thì có chứa nhiều cacao hơn sô-cô-la sữa.
Tuy nhiên, nhiều nhà sản xuất lại có xu hướng cho thêm nhiều đường vào sản phẩm để tạo ra hương vị hấp dẫn hơn. Do đó, chúng ta cần kiểm tra kĩ hàm lượng dinh dưỡng ghi trên bao bì trước khi sử dụng để tránh việc đường huyết bị tăng đột biến.
Lưu ý khi sử dụng cacao
Bên cạnh những mặt tốt thì sô cô la cũng chứa chất béo và đường, không nên quá lạm dụng. Hãy tiêu thụ có chừng mực và hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào trong chế độ ăn uống của bạn!
Thực phẩm chứa nhiều protein
Protein là một chất dinh dưỡng thiết yếu có trong thịt, cá và một số loại rau, chẳng hạn như các loại hạt, đậu và các loại đậu…
Các nghiên cứu hiện nay cho thấy rằng protein có thể giúp một người cảm thấy no lâu hơn mà không làm lượng đường trong máu tăng cao.
Tuy vậy, kết quả này còn tùy thuộc vào từng loại protein. Cụ thể thì, một chế độ ăn có chứa quá nhiều protein động vật có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh trong khi một chế độ ăn uống với nguồn protein từ thực vật lại làm giảm nguy cơ này.
Một cách dễ hiểu hơn, người bệnh tiểu đường nên ưu tiên thực phẩm giàu protein nhưng ít chất béo động vật, chẳng hạn:
- Cá: chẳng hạn như cá hồi, cá thu và cá ngừ,…
- Gia cầm: như gà, vịt,…
- Các loại đậu và hạt: như đậu nành, đậu đen,…
Người mắc bệnh đái tháo đường nên ăn gì? Bông cải xanh
Bông cải xanh cũng là một trong những loại rau cho người tiểu đường. Khoảng 92g bông cải xanh nấu chín chỉ chứa 27 calo và 3g tinh bột đường tiêu hóa, kèm theo rất nhiều chất dinh dưỡng như vitamin C và Mg.
Nghiên cứu về bệnh nhân đái tháo đường đã cho thấy bông cải xanh có thể làm hạ nồng độ insulin và bảo vệ tế bào khỏi sự sản sinh các gốc tự do có hại trong quá trình trao đổi chất.
Không chỉ là một loại thực phẩm cho người bị tiểu đường, bông cải xanh còn rất giàu chất chống oxy hóa lutein và zeaxanthin, cực kỳ tốt cho mắt.
Thực phẩm dành cho người đái tháo đường: Nghệ
Nghệ không chỉ là gia vị cực kỳ tốt cho sức khỏe mà còn là một trong các loại thực phẩm tốt cho người đái tháo đường.
Curcumin, một thành phần có trong nghệ, có thể làm giảm viêm nhiễm, mức đường huyết và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hơn nữa, curcumin cũng có nhiều tác động tốt đối với bệnh thận ở người bị tiểu đường. Đây là một ưu điểm quan trọng vì bệnh tiểu đường chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về thận.
Tuy nhiên, curcumin không tự hấp thụ được mà nên có thêm chất piperine (có nhiều trong tiêu đen) để tăng cường sự hấp thụ lên khoảng 2.000%.
Người bệnh đái tháo đường nên thường xuyên ăn tỏi
Tỏi có nhiều ưu điểm ấn tượng đối với sức khỏe.
Một số nghiên cứu cho thấy tỏi có thể giảm viêm nhiễm, đường huyết cũng như cholesterol xấu LDL ở người bị tiểu đường tuýp 2. Chúng cũng có hiệu quả trong việc hạ huyết áp. Qua một nghiên cứu, những người không kiểm soát được chứng cao huyết áp được cho dùng tỏi đen trong vòng 12 tuần và huyết áp đã giảm đi trung bình 10 đơn vị.
Với những ưu điểm trên, tỏi cũng được xem là loại thực phẩm tốt cho bệnh tiểu đường.
Thực phẩm cho người bị đái tháo đường: Các loại bí
Bí cũng là một trong những loại thực phẩm cho người bị tđái tháo đường được chuyên gia sức khỏe khuyến khích sử dụng.
Những loại bí mùa đông thường có lớp vỏ cứng như bí đỏ và bí ngô. Còn các loại bí mùa hè sẽ có lớp vỏ mềm và ăn được, phổ biến là bí ngòi xanh, vàng.
Như các loại rau củ khác, bí cũng chứa các chất chống oxy hóa có lợi. Rất nhiều loại bí mùa đông có hàm lượng cao lutein và zeaxanthin – ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng.
Một nghiên cứu khác dùng chiết xuất bí đã cho thấy hiệu quả về giảm béo phì và nồng độ insulin. Những người bị bệnh tiểu đường tuýp 2 sau khi dùng chiết xuất từ bí mùa đông đã giảm đáng kể lượng đường trong máu.
Tuy nhiên, bí mùa đông sẽ có lượng tinh bột đường cao hơn so với bí mùa hè. Ví dụ, khoảng 150g bí ngô chứa 6g tinh bột đường tiêu hóa, còn 150g bí ngòi chỉ chứa 3g.
Đồ ăn tốt cho người tiểu đường: Các loại quả hạch
Quả hạch là một trong những món ăn vặt tốt cho người tiểu đường. Tất cả các loại quả hạch đều chứa chất xơ và rất ít tinh bột đường tiêu hóa (một số loại sẽ chứa nhiều hơn) nên được xem là thực phẩm kiểm soát bệnh tiểu đường hữu hiệu.
Lượng tinh bột đường tiêu hóa có trong 28g mỗi loại quả hạch như sau:
- Hạnh nhân: 2,6g
- Hạt bào ngư (quả hạch Brazil): 1,4g
- Hạt điều: 7,7g
- Hạt dẻ (hạt phỉ): 2g
- Hạt mắc ca: 1,5g
- Hồ đào: 1,2g
- Hồ trăn (hạt dẻ cười): 5g
- Quả óc chó: 2g
Việc thường xuyên ăn các loại quả hạch này có thể giảm sự viêm nhiễm, hạ thấp mức đường huyết, HbA1c và LDL.
Trong một nghiên cứu, những người bị tiểu đường ăn thêm 30g quả óc chó trong khẩu phần hàng ngày đã cải thiện thể chất, giảm được cân và mức insulin trong cơ thể. Đây là một phát hiện quan trọng vì những người bị tiểu đường tuýp 2 thường sẽ có nồng độ insulin tăng cao, dễ dẫn tới béo phì.
Ngoài ra, nhiều nhà nghiên cứu tin rằng, mức insulin cao kinh niên còn làm tăng các nguy cơ mắc những căn bệnh nguy hiểm khác như ung thư và đãng trí.
Món ăn tốt cho người đái tháo đường: Dâu tây
Dâu tây là một trong những loại trái cây bổ dưỡng nhất mà bạn nên ăn.
Chúng có chứa nhiều chất chống oxy hóa anthocyanin, giúp cho dâu tây có màu đỏ. Anthocyanin có khả năng giảm lượng cholesterol sau mỗi bữa ăn. Đồng thời, loại trái cây này cũng có khả năng điều chỉnh đường huyết và giảm nguy cơ mắc bệnh tim ở người bị bệnh tiểu đường tuýp 2.
Một phần ăn khoảng 150g dâu tây sẽ chứa 49 calo và 4g chất xơ trong 11g tinh bột đường. Phần ăn này cung cấp đủ 100% lượng vitamin C cần thiết mỗi ngày và cả những chất chống viêm có lợi cho tim mạch.
Sử dụng đúng thực phẩm tốt cho bệnh tiểu đường đóng vai trò tích cực trong việc kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng bện tiểu đường. Nếu biết cách kết hợp các loại thực phẩm cho người bị tiểu đường trong khẩu phần ăn mỗi ngày, người bệnh có thể sống khỏe mạnh vì không còn phải chịu đựng các triệu chứng do bệnh gây ra.
Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế
Kính chào Quý Khách hàng,
Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…
Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.
Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.
Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.
Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.
- PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC
- Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC
- Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC
- Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC