Gừng là loại gia vị quen thuộc, ngoài việc dùng để tăng hương vị món ăn, trong ngàn năm qua, loại thảo dược này còn được sử dụng như một loại thuốc để chữa bệnh rất hiệu quả. Theo y học cổ truyền, nó có vị cay, tính ấm, lợi ích của gừng có tác dụng giúp tiêu hóa, chống nôn, chống viêm, giảm đau, chống lạnh, kích thích các cơ quan trong cơ thể.

Khi được cắt hoặc băm nhỏ, gừng tỏa ra một mùi hương rất đặc biệt. Do đó, gừng thường được thêm vào món ăn để tăng hương vị và giảm bớt mùi hôi, tanh của thực phẩm. Nó thường được sử dụng như một loại gia vị và có thể được tiêu thụ dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm tươi, khô, bột hoặc nước ép.

Gừng có tác dụng gì đối với cơ thể?

Chứa gingerol, có đặc tính y học mạnh mẽ

Gừng có một lịch sử rất lâu đời, được sử dụng sớm ngay cả trong các bài thuốc y học cổ truyền. Nó được sử dụng để hỗ trợ hoạt động hệ tiêu hóa, giảm buồn nôn, giúp chống lại bệnh cúm và cảm lạnh thông thường.

Hương thơm và hương vị độc đáo của gừng đến từ các loại tinh dầu tự nhiên của nó, trong đó quan trọng nhất là gingerol. Gingerol là hợp chất có hoạt tính sinh học chính trong gừng. Nó chịu trách nhiệm cho phần lớn các đặc tính y học của gừng. Theo nghiên cứu, gingerol có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Ví dụ, nó có thể giúp giảm stress oxy hóa, từ đó giảm lượng gốc tự do dư thừa trong cơ thể.

Có thể điều trị nhiều dạng buồn nôn, đặc biệt là nôn nghén thai kỳ

Gừng dường như có hiệu quả cao trong việc chống buồn nôn. Nó có thể giúp giảm buồn nôn và nôn cho những người vừa trải qua một số loại phẫu thuật. Gừng cũng có thể giúp giảm buồn nôn liên quan đến hóa trị, tuy nhiên cần có các nghiên cứu lớn hơn trên người.

Gừng có thể hiệu quả nhất đối với cảm giác buồn nôn liên quan đến thai nghén, hay còn gọi là nôn nghén thai kỳ. 1,1–1,5 gam có thể làm giảm đáng kể các triệu chứng buồn nôn. Tuy được coi là thực phẩm an toàn, nhưng hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng một lượng lớn nếu đang mang thai. Phụ nữ mang thai gần chuyển dạ hoặc bị sảy thai nên tránh dùng. Gừng được chống chỉ định với tiền sử chảy máu âm đạo và rối loạn đông máu.

Tóm lại, chỉ cần 1–1,5 gam gừng có thể giúp ngăn ngừa cảm giác buồn nôn với những nguyên nhân khác nhau, bao gồm buồn nôn liên quan đến hóa trị, buồn nôn sau phẫu thuật và ốm nghén.

Có thể giúp giảm cân

Gừng có thể đóng một vai trò trong việc giảm cân, theo các nghiên cứu được thực hiện trên người và động vật. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng nó có tác dụng rất tích cực đối với bệnh béo phì và giảm cân.

Khả năng ảnh hưởng đến tác dụng giảm cân của nó có thể liên quan đến một số cơ chế nhất định, chẳng hạn như khả năng giúp tăng số lượng calo bị đốt cháy hoặc giảm viêm. Tóm lại, theo các nghiên cứu nó có thể giúp cải thiện các số đo liên quan đến cân nặng như trọng lượng cơ thể và tỷ lệ eo-hông

Có thể hỗ trợ chữa bệnh viêm xương khớp

Viêm xương khớp là một vấn đề sức khỏe phổ biến. Nó liên quan đến sự thoái hóa của các khớp trong cơ thể, dẫn đến các triệu chứng như đau và cứng khớp. Một đánh giá tài liệu cho thấy những người sử dụng gừng để điều trị viêm khớp đã giảm đáng kể tình trạng đau và tàn tật. Những người tham gia nghiên cứu nhận được từ 500 miligam (mg) đến 1 gam mỗi ngày trong khoảng thời gian từ 3 đến 12 tuần. Phần lớn trong số họ đã được chẩn đoán mắc bệnh viêm khớp gối.

Một nghiên cứu khác từ năm 2011 cho thấy rằng sự kết hợp của gừng, quế và dầu mè bôi tại chỗ có thể giúp giảm triệu chứng đau và độ cứng ở những người bị viêm khớp gối. Tóm lại, hiện nay đã có một số nghiên cứu cho thấy nó có tác dụng giảm các triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp, đặc biệt là thoái hóa khớp gối.

Có thể làm giảm đáng kể lượng đường trong máu và cải thiện các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch

Mặc dù lĩnh vực nghiên cứu này tương đối mới, nhưng nhiều nhà nghiên cứu tin rằng gừng có thể có đặc tính chống bệnh đái tháo đường mạnh mẽ. Trong một nghiên cứu năm 2015 với 41 người tham gia mắc bệnh đái tháo đường loại 2, 2 gam bột gừng mỗi ngày làm giảm 12% lượng đường trong máu lúc đói.

Nó cũng cải thiện đáng kể nồng độ hemoglobin A1c (HbA1c), một chất phản ánh lượng đường trong máu dài hạn. HbA1c đã giảm 10% trong thời gian 12 tuần. Cũng có sự giảm 28% tỷ lệ Apolipoprotein B / Apolipoprotein A-I và giảm 23% malondialdehyde (MDA), một sản phẩm phụ của phản ứng stress oxy hóa. Tỷ lệ ApoB / ApoA-I cao và mức MDA cao đều là những yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch.

Tuy nhiên, đây chỉ là một nghiên cứu nhỏ. Mặc dù kết quả vô cùng ấn tượng, nhưng chúng cần được xác nhận trong các nghiên cứu lớn hơn trước khi đưa ra bất kỳ khuyến nghị nào. Tóm lại, nó đã được chứng minh là làm giảm lượng đường trong máu và cải thiện các yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch khác nhau ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.

Có thể giúp điều trị chứng khó tiêu mãn tính

Chứng khó tiêu mãn tính được đặc trưng bởi cơn đau tái phát và khó chịu ở phần trên của bụng. Người ta tin rằng việc làm rỗng dạ dày chậm trễ là nguyên nhân chính dẫn đến chứng khó tiêu. Điều thú vị là gừng đã được chứng minh là có tác dụng đẩy nhanh quá trình làm rỗng dạ dày.

Những người bị chứng khó tiêu chức năng, chứng khó tiêu mà không rõ nguyên nhân, đã được cho uống viên gừng hoặc giả dược trong một nghiên cứu nhỏ năm 2011. Một giờ sau, tất cả đều được cho ăn súp. Những người uống gừng phải mất 12,3 phút để dạ dày trống rỗng. trong khi đó, những người dùng giả dược mất khoảng 16,1 phút.

Gừng dường như giúp đẩy nhanh quá trình làm rỗng dạ dày, có thể có lợi cho những người bị chứng khó tiêu và khó chịu liên quan đến dạ dày

Có thể làm giảm đáng kể cơn đau kinh nguyệt

Đau bụng kinh là cảm giác đau trong chu kỳ kinh nguyệt. Một trong những công dụng truyền thống của gừng là giảm đau, bao gồm cả đau bụng kinh. Trong một nghiên cứu năm 2009, 150 phụ nữ được hướng dẫn dùng gừng hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID) trong 3 ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt. Ba nhóm nhận được bốn liều hàng ngày gồm bột gừng (250 mg), axit mefenamic (250 mg) hoặc ibuprofen (400 mg).

Kết quả nghiên cứu cho thấy nó có tác dụng giảm đau hiệu quả như hai loại thuốc NSAID. Nhiều nghiên cứu gần đây cũng kết luận rằng nó có hiệu quả hơn giả dược và hiệu quả tương đương với các loại thuốc như axit mefenamic và acetaminophen/caffeine/ibuprofen (Novafen). Mặc dù những phát hiện này đầy hứa hẹn, nhưng vẫn cần các nghiên cứu chất lượng cao hơn với số lượng người tham gia nghiên cứu lớn hơn. Tóm lại, gừng có tác dụng chống đau bụng kinh rất hiệu quả khi dùng vào đầu kỳ kinh.

Có thể giúp giảm nồng độ cholesterol

Mức cholesterol LDL (hay còn gọi là cholesterol xấu) cao có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Thực phẩm bạn ăn có thể có ảnh hưởng mạnh mẽ đến mức LDL trong máu.

Trong một nghiên cứu năm 2018 trên 60 người bị tăng lipid máu, 30 người nhận 5 gam bột gừng mỗi ngày đã thấy mức cholesterol LDL của họ giảm 17,4% trong khoảng thời gian 3 tháng. Mặc dù sự sụt giảm LDL là rất ấn tượng, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là những người tham gia nghiên cứu đã nhận được liều lượng gừng rất cao.

Nhiều người cho rằng có mùi vị khó chịu trong miệng và đây cũng là lý do khiến họ ngừng tham gia nghiên cứu về bệnh viêm khớp khi họ nhận liều 500 mg – 1 gam gừng. Liều dùng trong nghiên cứu tăng lipid máu cao hơn 5–10 lần. Có khả năng là hầu hết mọi người có thể gặp khó khăn khi dùng 5 gram gừng đủ lâu để thấy kết quả.

Trong một nghiên cứu cũ hơn từ năm 2008, những người nhận 3 gam bột gừng (ở dạng viên nang) mỗi ngày cũng giảm đáng kể nồng độ cholesterol. Mức cholesterol LDL (xấu) của họ giảm 10% trong 45 ngày (29). Những phát hiện này được hỗ trợ bởi một nghiên cứu trên chuột bị suy giáp hoặc tiểu đường. Chiết xuất gừng làm giảm cholesterol LDL có hại ở mức độ tương tự như thuốc hạ cholesterol atorvastatin.

Các đối tượng nghiên cứu từ cả 3 nghiên cứu cũng bị giảm tổng lượng cholesterol. Những người tham gia vào nghiên cứu năm 2008, cũng như những con chuột thí nghiệm, cũng thấy lượng chất béo trung tính trong máu giảm. Theo một số bằng chứng, ở cả người và động vật, cho thấy gừng có thể làm giảm đáng kể mức cholesterol LDL (có hại), cholesterol toàn phần và chất béo trung tính trong máu.

Chứa một chất có thể giúp ngăn ngừa ung thư

Gừng đã được nghiên cứu như một phương thuốc thay thế trong một số loại bệnh ung thư. Các đặc tính chống ung thư là do một lượng lớn gingerol quyết định. Trong một nghiên cứu kéo dài 28 ngày trên những cá nhân có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng trung bình, 2 gam chiết xuất gừng mỗi ngày làm giảm đáng kể các phân tử tín hiệu gây viêm trong ruột già. Tuy nhiên, một nghiên cứu tiếp theo ở những người có nguy cơ cao bị ung thư đại trực tràng đã không cho kết quả tương tự.

Có một số bằng chứng, mặc dù còn hạn chế, cho thấy nó có thể có hiệu quả chống lại các bệnh ung thư đường tiêu hóa khác như ung thư tuyến tụy và ung thư gan. Nó có thể có hiệu quả chống lại ung thư vú và ung thư buồng trứng. Nói chung, cần phải tiến hành nhiều nghiên cứu thêm

Có thể cải thiện chức năng não và bảo vệ chống lại bệnh Alzheimer

Căng thẳng do oxy hóa và viêm mãn tính có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa. Chúng được cho là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức liên quan đến tuổi tác. Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng các chất chống oxy hóa và các hợp chất có hoạt tính sinh học trong gừng có thể ức chế các phản ứng viêm xảy ra trong não.

Ngoài ra còn có một số bằng chứng cho thấy gừng có thể giúp tăng cường chức năng các tế bào não. Trong một nghiên cứu năm 2012 ở những phụ nữ trung niên khỏe mạnh, liều lượng chiết xuất gừng hàng ngày đã được chứng minh là cải thiện thời gian phản ứng và trí nhớ làm việc. Ngoài ra, nhiều nghiên cứu trên động vật cho thấy gừng có thể giúp bảo vệ chống lại sự suy giảm chức năng não liên quan đến tuổi tác

Có thể giúp chống lại nhiễm trùng

Gingerol trong gừng có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng. Trên thực tế, chiết xuất gừng có thể ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn khác nhau. Theo một nghiên cứu năm 2008, gingerol chống lại vi khuẩn đường miệng có liên quan đến viêm nướu và viêm nha chu một cách rất hiệu quả. Đây là cả hai bệnh viêm nướu răng phổ biến.

Gừng tươi cũng có thể có hiệu quả chống lại virus hợp bào hô hấp (RSV), một nguyên nhân phổ biến của nhiễm trùng đường hô hấp. Tóm lại gừng có thể giúp chống lại các loại vi khuẩn và vi rút có hại, có thể làm giảm nguy cơ nhiễm trùng

Hướng dẫn cách sử dụng gừng tươi để phát huy tối đa hiệu quả

Với những tác dụng tuyệt vời của củ gừng tươi với sức khỏe, hãy sử dụng đúng cách để có được hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là một số cách dùng phổ biến mà bạn có thể tham khảo sử dụng:

Trà gừng

Trà gừng tươi chế biến rất nhanh, công dụng tốt do nước ấm sẽ giúp tinh chất tan ra và được cơ thể hấp thu tốt hơn. Cách chế biến đơn giản như sau:

• Gừng tươi được làm sạch, cạo lớp vỏ bẩn bên ngoài.
• Thái lát mỏng gừng tươi, sau đó chế với nước nóng, để ấm vừa uống.

Có thể dùng thêm mật ong để tăng tác dụng giảm ho, ngứa rát cổ họng cũng như đem lại hương vị dễ uống hơn. Để giải cảm, nên uống ấm rồi trùm kín chăn để cơ thể ra được mồ hôi.

Chế biến thành kẹo gừng

Cắt gừng tươi vào thắng với đường, có thể mang theo bên người mọi lúc mọi nơi. Hơn nữa, với cách sử dụng này, nó sẽ bớt cảm giác cay và có thể ngậm trong miệng, đem lại tác dụng tốt như chống say xe, chống viêm, làm ấm bao tử,…

Xông hơi với gừng tươi

Với các nguyên liệu tự nhiên như gừng tươi, sả tươi,… bạn có thể nấu lên với nước rồi xông hơi, tinh dầu tốt từ củ gừng sẽ cùng nước nóng bốc hơi lên. Cách này giúp giải cảm rất tốt được nhiều người áp dụng hiệu quả.

Một số lưu ý khi sử dụng củ gừng tươi

Mặc dù ăn gừng tươi mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng vì gừng có nhiệt lượng rất cao nên nếu sử dụng quá nhiều, không đúng cách sẽ khiến phản tác dụng.

• Không nên sử dụng quá 5gr gừng
• Những người chuẩn bị mổ hoặc mới mổ xong không dùng gừng
• Không dùng cho những trường hợp chảy máu cam, chảy máu răng, băng huyết, ho ra máu,…
• Không dùng cho người bị đổ mồ hôi nhiều, cảm nắng,…
• Khi thoa gừng lên da nên sử dụng trước ở một diện tích nhỏ xem có bị kích ứng không, chỉ giữ trên da trong một thời gian ngắn
• Nên rửa sạch vỏ gừng trước khi ăn chứ không nên gọt bỏ vỏ vì vỏ gừng cũng có rất nhiều công dụng.

Dù có tác dụng tốt với sức khỏe song các chuyên gia khuyên rằng, không nên sử dụng bừa bãi với lượng quá nhiều gừng tươi mỗi ngày. Điều này sẽ dẫn đến đầy hơi, ợ nóng, kích ứng vùng miệng và gây khó chịu ngược lại cho dạ dày. Ngoài ra, dùng nhiều gừng tươi còn gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như: tăng nguy cơ chảy máu, giảm tác dụng của thuốc điều trị.

PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC