Viêm âm đạo là gì?
Âm đạo cấu tạo là mô cơ có hình ống dẹt nối giữa cổ tử cung và âm hộ phía bên ngoài. Ở nữ giới âm đạo chính là đường giúp kinh nguyệt thoát ra ngoài và chứa các dụng cụ hút/ chứa đựng máu kinh nguyệt như tampon, cốc nguyệt san. Đến độ tuổi tình dục thì đây cũng là chỗ giao hợp và đặt các dụng cụ tránh thai: film tránh thai, bọt diệt tinh trùng
Viêm âm đạo là tình trạng âm đạo bị viêm, dẫn đến sự ngứa rát, khó chịu, hay tiết dịch.
Nguyên nhân thường gặp có thể do sự mất cân bằng của nấm men và vi khuẩn thường sống trong âm đạo. Hoặc viêm do nhiễm vi trùng hay kí sinh trùng gây bệnh. Giảm nồng độ estrogen sau mãn kinh và các bệnh da liễu cũng có thể gây ra tình trạng này.
Dấu hiệu của viêm âm đạo
Âm đạo của phụ nữ thường tiết dịch có màu trắng trong hoặc hơi đục. Đây là cách âm đạo tự làm sạch các tế bào chết, cũng như ngăn ngừa nhiễm trùng và các vi khuẩn có hại xâm nhập vào âm đạo. Có thể nói, tiết dịch âm đạo là cơ chế làm sạch cơ thể tự nhiên mà ai cũng phải có.
Dịch tiết âm đạo bình thường (không phải bệnh lý) sẽ không gây cảm giác đau hay ngứa ngáy. Lượng dịch tiết ra cũng khác nhau ở từng thời điểm. Có khi nó chỉ là một lượng nhỏ rất loãng, có lúc tiết nhiều và đặc hơn.
Tuy nhiên, sẽ là bất thường khi âm đạo của bạn có các triệu chứng dưới đây, bởi đó là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị viêm nhiễm vùng kín:
- Thay đổi màu sắc, mùi hoặc lượng dịch tiết ra từ âm đạo: dịch màu vàng hoặc trắng đục, có mùi hôi, ra rất nhiều;
- Ngứa hoặc kích ứng âm đạo;
- Đau khi giao hợp;
- Rát, buốt mỗi lần đi tiểu;
- Chảy máu âm đạo nhẹ.
Nguyên nhân dẫn đến viêm âm đạo
Một số nguyên nhân phổ biến có thể gây ra viêm âm đạo, bao gồm:
Viêm âm đạo do vi khuẩn
Đây là tình trạng viêm âm đạo thường gặp nhất do rối loạn hệ vi khuẩn thường trú tại âm đạo. Tình trạng này còn được gọi là “loạn khuẩn âm đạo”.
Thông thường, vi khuẩn thường trú ở âm đạo, nhiều nhất là lactobacilli, cân bằng trạng thái khỏe mạnh của âm đạo. Khi loạn khuẩn âm đạo xảy ra, lactobacilli giảm xuống, các chủng vi khuẩn khác nhiều lên, đảo lộn sự cân bằng này.
Gardnarella là một loại vi khuẩn thường được tìm thấy trong âm đạo và là một trong những tác nhân gây viêm vùng này. Sự phát triển quá mức của chúng có thể dẫn đến viêm âm đạo do vi khuẩn.
Streptococcus hoặc Staphylococcus cũng có thể xuất hiển, nhưng thường không dẫn đến nhiễm trùng. Nhiễm trùng do vi khuẩn có thể gây ra khí hư màu trắng xám có mùi tanh.
Loạn khuẩn âm đạo dường như có liên quan đến hoạt động tình dục. Đặc biệt, bệnh thường xảy ra ở những người phụ nữ có nhiều bạn tình hay có bạn tình mới. Trong vài trường hợp hiếm hơn, loạn khuẩn có thể xảy ra ở những người chưa quan hệ tình dục lần nào.
Viêm âm đạo do nấm men (Candida)
Nhiễm trùng âm đạo do nấm Candida vùng kín là bệnh lý gây ra bởi một loài nấm men. Không chỉ có môi trường âm đạo, candida còn sống trong miệng và đường tiêu hóa của cả nam và nữ.
Việc nấm men hiện diện trong môi trường âm đạo là hết sức bình thường. Vậy, yếu tố nào tác động khiến chúng gây ra hiện tượng nhiễm trùng? Câu trả lời là: hiện tượng nhiễm trùng xảy ra khi số lượng nấm candida tăng lên đáng kể sau một tác động từ bên ngoài.
Ví dụ, một phụ nữ bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu và phải sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị. Những loại thuốc này là thủ phạm tiêu diệt các vi khuẩn “thân thiện” với âm đạo, có nhiệm vụ giữ cho nấm men ở trạng thái cân bằng. Kết quả là, nấm men phát triển vượt mức bình thường và gây ra hiện tượng nhiễm trùng.
Ngoài kháng sinh, những yếu tố có thể làm đảo lộn sự cân bằng này bao gồm mang thai, sự thay đổi nồng độ hormone và bệnh đái tháo đường.
Triệu chứng dễ nhận biết của viêm âm đạo do nấm men là âm đạo tiết dịch đặc, màu trắng ngà và không có mùi. Ngoài ra, bệnh còn khiến âm đạo cũng như âm hộ ngứa và đỏ, đôi khi sưng tấy cả trước khi bắt đầu tiết dịch. Vùng da trên âm hộ cũng trở nên khô rát, khiến cả khu vực âm đạo bị nóng, buốt mỗi khi đi tiểu
Viêm âm đạo do Trichomonas
Trichomonas là một trong những tác nhân gây bệnh lây qua đường tình dục thường gặp. Đây là loại kí sinh trùng nhỏ xíu có một tế bào, còn được gọi là trùng roi.
Sự nhiễm trùng này gây khó chịu ở bộ phận sinh dục, ngứa và tiết dịch nhiều. Dịch tiết có thể có màu vàng, xanh lá cây hoặc xám, thường có mùi hôi.
Ở nam giới, trùng roi trichomonas thường gây viêm niệu đạo nam. Ở nữ giới, chúng thường gây viêm âm đạo. Rất nhiều trường hợp nhiễm bệnh mà không có triệu chứng, càng tạo điều kiện cho bệnh lây lan.
Loại viêm ở âm đạo này dễ dàng lây lan qua đường tình dục. Thế nên, để việc điều trị đạt hiệu quả cao, cả người bệnh và bạn tình cần phải được chữa trị cùng một lúc. Đồng thời, phải kiêng quan hệ tình dục tuyệt đối trong vòng 7 ngày sau khi khỏi bệnh.
Chlamydia
Là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất. Thật không may, hầu hết phụ nữ bị nhiễm chlamydia đều không xuất hiện triệu chứng, khiến việc chẩn đoán gặp rất nhiều khó khăn. Một số người thấy dịch âm đạo tiết ra bất thường, bị chảy máu nhẹ (đặc biệt là sau khi giao hợp do cổ tử cung rất mềm), đau ở vùng bụng dưới và vùng chậu.
Viêm do Chlamydia thường gặp nhất ở phụ nữ trẻ (18 – 35 tuổi) có nhiều bạn tình. Bệnh có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh, nhưng tốt nhất vẫn nên phòng ngừa bệnh bằng cách duy trì đời sống tình dục lành mạnh (có một bạn tình, sử dụng dụng cụ bảo vệ khi giao hợp…). Giống như Trichomonas, viêm do Chlamydia cũng cần phải điều trị cùng lúc ở cả người mắc lẫn bạn tình.
Viêm âm đạo do virus
Virus cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm âm đạo. Loại virus thường gặp nhất là herpes simplex (HSV), gây ra tình trạng nhiễm trùng herpes. Căn bệnh này có khả năng lây lan qua đường tình dục với triệu chứng đau kèm theo các vết loét ở khu vực âm đạo. Có những vết loét nằm bên trong âm đạo, chỉ có thể nhìn thấy khi khám phụ khoa.
Không chỉ có cơ quan sinh dục, tình trạng viêm “vùng kín” do herpes còn có nguy cơ ảnh hưởng đến miệng – họng nếu người bệnh quan hệ tình dục bằng miệng.
Một nguồn lây nhiễm virus khác ở âm đạo là HPV. Loại virus này gây nên những nốt mụn cóc ở âm đạo, trực tràng, âm hộ hoặc bẹn, khiến bệnh nhân vô cùng đau đớn. Chúng thường có màu từ trắng đến xám, đôi khi chuyển sang hồng hoặc tím.
Không phải lúc nào cũng có thể nhìn thấy mụn cóc do HPV bằng mắt thường, và virus HPV chỉ được phát hiện khi thực hiện xét nghiệm Pap (một xét nghiệm để tầm soát và chẩn đoán ung thư cổ tử cung).
Viêm âm đạo không do nhiễm trùng
Thói quen sinh hoạt
- Vệ sinh kém hay những thói quen như thụt rửa âm đạo, dùng vòi xịt có thể gây tổn thương âm đạo.
- Quần áo chật có thể cọ xát vào da, gây kích ứng và làm ẩm ướt ở vùng kín.
- Dị vật như giấy vệ sinh, băng vệ sinh hay tampon bỏ quên cũng có thể gây viêm âm đạo.
Các chất gây dị ứng
Một số hóa chất có thể gây viêm âm đạo. Chúng thường được tìm thấy trong xà phòng có mùi thơm, nước hoa và thuốc tránh thai âm đạo, chất diệt tinh trùng… Chúng gây dị ứng hay kích ứng làm ngứa, rát vùng âm hộ âm đạo. Hóa chất có thể gây phản ứng dị ứng bao gồm:
- Paraben.
- Natri sunfat.
- Triclosan.
- Dioxan.
Nếu bất kỳ thành phần nào trong số này có trong xà phòng hoặc bột giặt của bạn, bạn có thể chuyển sang nhãn hiệu không gây dị ứng hoặc không có mùi thơm. Điều này có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng của bạn tái phát.
Bên cạnh đó, da bị kích ứng dễ bị viêm âm đạo hơn da khỏe mạnh. Kích ứng cũng có thể làm phục hồi da chậm lại.
Viêm teo âm đạo (thường xảy ra sau mãn kinh)
Giảm nồng độ estrogen (hormone sinh dục) sau mãn kinh hay sau phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng gây teo niêm mạc âm đạo. Ở nhiều phụ nữ sau mãn kinh, có thể có triệu chứng đau rát âm đạo khi giao hợp, khô hạn hay bốc hỏa.
Đối tượng nguy cơ Viêm âm đạo
Bất kỳ phụ nữ nào cũng có khả năng bị viêm âm hộ. Tuy nhiên, những người có cơ địa dễ bị dị ứng, nhạy cảm, nhiễm trùng có nguy cơ viêm nhiễm cao hơn. Ngoài ra, trẻ em gái tuổi dậy thì và phụ nữ sau mãn kinh có mức estrogen thấp nên cũng thuộc nhóm đối tượng dễ mắc viêm âm hộ.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ của viêm âm đạo lây nhiễm:
- Hành vi tình dục: quan hệ tình dục sớm, nhiều bạn tình, không sử dụng biện pháp tránh các bệnh lây qua quan hệ tình dục như bao cao su
- Nhiễm một trong các tác nhân lây qua quan hệ tình dục
- Một số bệnh lý liên quan suy giảm miễn dịch, dễ nhiễm trùng như: HIV, tiểu đường, ung thư
- Phụ nữ mang thai, tuổi tiền mãn kinh/mãn kinh,
- Dùng thuốc tránh thai hàng ngày, đặt vòng tránh thai
- Thường xuyên xịt rửa âm đạo hoặc thụt rửa các chất tạo ẩm vào trong âm đạo.
- Mặc quần áo chật hoặc quần ẩm chưa phơi khô
Viêm âm đạo không điều trị có thể tự khỏi không?
Người bệnh không nên đợi viêm âm đạo tự khỏi, trừ khi đã biết nguyên nhân gây ra bệnh. Ví dụ, một số bệnh nhiễm nấm âm đạo nhẹ sẽ tự khỏi, nhưng không phải trường hợp nào cũng vậy.
Viêm âm đạo do vi khuẩn thường có thể tự khỏi, nhưng nếu không được điều trị, bệnh có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nó cũng có thể gây ra các biến chứng nếu người bệnh đang mang thai.
Các triệu chứng của viêm âm đạo do virus có thể tự biến mất. Nhưng trong khoảng thời gian đó, bác sĩ có thể cần biết về bất kỳ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào mà bạn mắc phải, để họ có thể theo dõi mọi thay đổi của tế bào. Một số loại virus HPV nguy cơ cao có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người bệnh nên đến khám bác sĩ để xác định nguyên nhân gây ra bệnh và được tư vấn về phương pháp điều trị nào là phù hợp nhất.
Phương pháp chẩn đoán viêm âm đạo
Ngay khi có biểu hiện viêm nhiễm phụ khoa, bạn cần đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Để chẩn đoán tình trạng “cô bé” của bạn, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau:
- Xem lại bệnh sử: Bác sĩ hỏi bạn về tiền sử nhiễm trùng âm đạo hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục mà bạn từng mắc.
- Tiến hành khám phụ khoa: Bác sĩ sử dụng một dụng cụ (mỏ vịt) để xem xét bên trong âm đạo, xem vùng kín của bạn có bị viêm và tiết dịch bất thường không. Bạn lưu ý là tránh sử dụng băng vệ sinh, quan hệ tình dục hoặc thụt rửa trước buổi khám để bác sĩ đánh giá dịch âm đạo một cách chính xác nhất.
- Thu thập mẫu để tiến hành xét nghiệm: Trong quá trình khám phụ khoa, bác sĩ có thể thu thập một mẫu dịch tiết âm đạo hoặc cổ tử cung để làm xét nghiệm. Kết quả sẽ giúp xác định loại viêm âm đạo mà bạn mắc phải.
- Kiểm tra độ pH: Bác sĩ kiểm tra độ pH âm đạo bằng cách sử dụng que thử độ pH hoặc giấy đo độ pH ở khu vực thành âm đạo. Độ pH tăng cao cho thấy bạn có khả năng bị nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn hoặc nhiễm trùng roi trichomonas. Tuy nhiên, cần thêm các xét nghiệm khác trước khi bác sĩ đưa ra chẩn đoán cuối cùng.
Viêm âm đạo được điều trị như thế nào?
Nguyên tắc:
- Điều trị căn nguyên
- Điều trị triệu chứng
- Hướng dẫn vệ sinh, phòng tái phát
Cần điều trị đúng căn nguyên bệnh. Thuốc điều trị phụ thuốc vào chẩn đoán viêm âm đạo theo căn nguyên, cụ thể:
Viêm âm đạo do vi khuẩn: Một số kháng sinh thường được sử dụng như: metronidazole (Flagyl) có đường uống, hoặc dạng gel hoặc kem metronidazole (MetroGel) bôi tại chỗ hoặc sử dụng kem clindamycin (Cleocin) bôi vào âm đạo. Kháng sinh phổ biến như Quinolon, doxycycllin.
Nấm âm đạo: Thuốc uống đường toàn thân fluconazole (Diflucan), Itraconazole( spulit/ sporal). Kết hợp viên đặt thành phần như nystatin/ clotrimazole. Kem bôi vùng ngoài âm hộ khi ngứa nhiều như: canesten, kem clotrimazole.
Viêm âm đạo do Trichomonas: Kháng sinh hiệu quả như: metronidazole (Flagyl) hoặc tinidazole (Tindamax).
Viêm âm đạo do thiểu dưỡng ở phụ nữ mãn kinh (teo âm đạo). Estrogen (dạng kem) có thể điều trị hiệu quả tình trạng này.
Viêm âm đạo không nhiễm trùng: Hướng dẫn bệnh nhân loại trừ tác nhân gây kích ứng viêm da. Các nguồn nguy cơ bao gồm: chất diệt tinh trùng, băng vệ sinh, dung dịch vệ sinh phụ nữ… Tùy trường hợp bác sĩ có thể kê thuốc chống dị ứng, kháng Histamin để giảm ngứa, thuốc bôi tại chỗ cho bệnh nhân.
Hướng dẫn bệnh nhân không rửa nước nhiều, giữ vệ sinh khô, mặc quần áo thoáng mát.
Lưu ý: chị em tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc uống và đặt rửa khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Việc này có thể gây ra hiện tượng nhờn thuốc, khiến tình trạng viêm nhiễm không thuyên giảm mà còn có nguy cơ gia tăng, nguy hiểm hơn là lây lan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan lân cận.
Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế
Kính chào Quý Khách hàng,
Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…
Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.
Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.
Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.
Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC
Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC
Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC
Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC