Top 8 điều bạn cần biết về ung thư và cách phòng tránh

Những điều cần biết về ung thư

Ung thư (K) là gì?

Ung thư là một nhóm lớn các bệnh xảy ra khi các tế bào bất thường phân chia nhanh chóng và có thể lây lan sang các mô và cơ quan khác.

Những tế bào phát triển nhanh chóng này có thể gây ra khối u. Chúng cũng có thể làm gián đoạn chức năng bình thường của cơ thể.

Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Theo Nguồn tin cậy của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nó chiếm gần 1 trong 6 trường hợp tử vong vào năm 2020. Các chuyên gia đang làm việc chăm chỉ để thử nghiệm các phương pháp điều trị K mới mỗi ngày.

Nguyên nhân gây ra ung thư?

Nguyên nhân chính là do đột biến hoặc thay đổi DNA trong tế bào của bạn. Các đột biến gen có thể được di truyền. Chúng cũng có thể xuất hiện sau khi sinh do tác động của các yếu tố môi trường.

Những nguyên nhân bên ngoài này, được gọi là chất gây ung thư, có thể bao gồm:

  • chất gây ung thư vật lý như bức xạ và tia cực tím (UV)
  • chất gây ung thư hóa học như khói thuốc lá, amiăng, rượu, ô nhiễm không khí và thực phẩm và nước uống bị ô nhiễm
  • chất gây ung thư sinh học như vi rút, vi khuẩn và ký sinh trùng

Theo Nguồn tin WHO, khoảng 33% trường hợp tử vong do ung thư có thể do thuốc lá, rượu, chỉ số khối cơ thể (BMI) cao, ăn ít trái cây và rau quả và không hoạt động thể chất đầy đủ.

Các yếu tố nguy cơ 

Một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng phát triển K. Các yếu tố rủi ro này có thể bao gồm:

Những điều cần biết về ung thư
Những điều cần biết về ung thư
  • sử dụng thuốc lá
  • uống nhiều rượu
  • thiếu hoạt động thể chất
  • tiếp xúc với ô nhiễm không khí
  • tiếp xúc với bức xạ
  • tiếp xúc không được bảo vệ với tia UV, chẳng hạn như ánh sáng mặt trời
  • nhiễm vi rút nhất định bao gồm H. pylori, vi rút u nhú ở người (HPV), viêm gan B, viêm gan C, HIV và vi rút Epstein-Barr

Nguy cơ phát triển K cũng tăng lên theo tuổi tác. Theo Viện Ung thư Quốc gia (NCI), nguy cơ phát triển ung thư sẽ tăng lên cho đến tuổi 70 đến 80 và sau đó giảm dần.

Một nguồn đánh giá năm 2020 cho thấy điều này có thể là kết quả của:

  • các cơ chế sửa chữa tế bào kém hiệu quả đi kèm với quá trình lão hóa
  • sự tích tụ của các yếu tố nguy cơ trong suốt cuộc đời
  • thời gian tiếp xúc với chất gây K

Một số tình trạng sức khỏe hiện có gây ra viêm nhiễm cũng có thể làm tăng nguy cơ K. Một ví dụ là viêm loét đại tràng, một bệnh viêm ruột mãn tính.

Các loại ung thư

K được đặt tên cho khu vực mà chúng bắt đầu và loại tế bào mà chúng được tạo ra, ngay cả khi chúng lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Ví dụ, một bệnh K bắt đầu ở phổi và lan đến gan vẫn được gọi là ung thư phổi.

Ngoài ra còn có một số thuật ngữ lâm sàng được sử dụng cho một số loại K chung:

  • Ung thư biểu mô là bệnh ung thư bắt đầu ở da hoặc các mô lót các cơ quan khác.
  • Sarcoma là K của các mô liên kết như xương, cơ, sụn và mạch máu.
  • Bệnh bạch cầu là một bệnh K của tủy xương, tạo ra các tế bào máu.
  • Lymphoma và u tủy là bệnh K của hệ thống miễn dịch.

Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm

Phát hiện sớm là khi K được phát hiện ở giai đoạn đầu. Điều này có thể làm tăng hiệu quả điều trị và giảm tỷ lệ tử vong.

Tầm soát K có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu của K. Một số sàng lọc ung thư phổ biến có thể phát hiện:

  • K cổ tử cung và ung thư tuyến tiền liệt. Một số tầm soát, chẳng hạn như K cổ tử cung và K tuyến tiền liệt, có thể được thực hiện như một phần của các cuộc kiểm tra định kỳ.
  • K phổi. Tầm soát K phổi có thể được thực hiện thường xuyên đối với những người có các yếu tố nguy cơ nhất định.
  • K da. Bác sĩ da liễu có thể thực hiện tầm soát K da nếu bạn có lo lắng về da hoặc có nguy cơ bị K da.
  • K đại trực tràng. Nguồn tin cậy của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS) khuyến nghị tầm soát K đại trực tràng thường xuyên bắt đầu từ tuổi 45. Những tầm soát này thường được thực hiện trong quá trình nội soi. Theo một nghiên cứu đánh giá năm 2017, các bộ dụng cụ xét nghiệm tại nhà cũng có thể phát hiện một số dạng K đại trực tràng.
  • K vú. Chụp quang tuyến vú để kiểm tra K vú được khuyến nghị cho phụ nữ từ 45 tuổi trở lên

Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư hoặc mắc bệnh cao h nguy cơ phát triển ung thư, điều quan trọng là phải tuân theo các khuyến nghị tầm soát của bác sĩ.

Trong khi việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo ung thư có thể giúp những người bị ung thư tìm kiếm chẩn đoán và điều trị, một số bệnh ung thư có thể khó phát hiện sớm hơn và có thể không biểu hiện các triệu chứng cho đến giai đoạn sau.

Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư có thể bao gồm:

Những điều cần biết về ung thư
Những điều cần biết về ung thư
  • cục u hoặc khối phát triển trên cơ thể
  • giảm cân không giải thích được
  • sốt
  • mệt mỏi và mệt mỏi
  • đau đớn
  • đổ mồ hôi đêm
  • thay đổi trong tiêu hóa
  • thay đổi trên da
  • ho

Các loại K cụ thể thường có những dấu hiệu cảnh báo riêng. Nếu bạn đang gặp các triệu chứng không thể giải thích được, tốt nhất bạn nên liên hệ với bác sĩ để được chẩn đoán.

Ung thư phát triển và lây lan như thế nào?

Phân chia tế bào bất thường

Các tế bào bình thường trong cơ thể bạn phát triển và phân chia. Mỗi người có một vòng đời được xác định bởi loại tế bào. Khi các tế bào bị hư hỏng hoặc chết đi, các tế bào mới sẽ thế chỗ.

K làm gián đoạn quá trình này và khiến các tế bào phát triển bất thường. Nguyên nhân là do những thay đổi hoặc đột biến trong DNA của tế bào.

DNA trong mỗi tế bào có các chỉ dẫn cho biết tế bào phải làm gì và làm thế nào để phát triển và phân chia. Đột biến xảy ra thường xuyên trong DNA, nhưng thông thường các tế bào sẽ sửa chữa những sai lầm này. Khi một sai lầm không được sửa chữa, một tế bào có thể trở thành K.

Các đột biến có thể khiến các tế bào cần được thay thế để tồn tại thay vì chết và các tế bào mới hình thành khi chúng không cần thiết. Các tế bào thừa này có thể phân chia không kiểm soát, gây ra hình thành các khối u.

Tạo khối u

Các khối u có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe, tùy thuộc vào vị trí chúng phát triển trong cơ thể.

Không phải tất cả các khối u đều là ung thư. Các khối u lành tính không phải là ung thư và không lây lan sang các mô lân cận.

Nhưng đôi khi, các khối u có thể phát triển lớn và gây ra vấn đề khi chúng đè lên các cơ quan và mô lân cận. Các khối u ác tính là K và có thể xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể.

Di căn

Một số tế bào K cũng có thể lây lan qua đường máu hoặc hệ thống bạch huyết đến các vùng xa của cơ thể. Đây được gọi là di căn.

K đã di căn được coi là tiến triển hơn những K chưa di căn. K di căn thường khó điều trị hơn và dễ gây tử vong hơn.

Điều trị K

Điều trị K có thể bao gồm các lựa chọn khác nhau, tùy thuộc vào loại ung thư và mức độ tiến triển của nó.

Điều trị khu trú. Điều trị tại chỗ thường bao gồm việc sử dụng các phương pháp điều trị như phẫu thuật hoặc xạ trị tại chỗ tại một khu vực cụ thể của cơ thể hoặc khối u.

Điều trị toàn thân. Các phương pháp điều trị bằng thuốc toàn thân, chẳng hạn như hóa trị, liệu pháp nhắm mục tiêu và liệu pháp miễn dịch, có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.

Điều trị giảm nhẹ. Chăm sóc giảm nhẹ liên quan đến việc giảm các triệu chứng sức khỏe liên quan đến K, chẳng hạn như khó thở và đau.

Các phương pháp điều trị ung thư khác nhau thường được sử dụng cùng nhau để loại bỏ hoặc tiêu diệt càng nhiều tế bào ung thư càng tốt.

Các loại điều trị phổ biến nhất là:

Phẫu thuật

Phẫu thuật loại bỏ càng nhiều K càng tốt. Phẫu thuật thường được sử dụng kết hợp với một số liệu pháp khác để đảm bảo rằng tất cả các tế bào K đã biến mất.

Hóa trị liệu

Hóa trị là một hình thức điều trị K tích cực, sử dụng các loại thuốc gây độc cho tế bào để tiêu diệt các tế bào K đang phân chia nhanh chóng. Nó có thể được sử dụng để thu nhỏ kích thước của khối u hoặc số lượng tế bào trong cơ thể bạn và giảm khả năng lây lan của .

Xạ trị

Xạ trị sử dụng chùm bức xạ mạnh, tập trung để tiêu diệt tế bào ung thư. Liệu pháp bức xạ được thực hiện bên trong cơ thể của bạn được gọi là liệu pháp quang tuyến, trong khi liệu pháp bức xạ được thực hiện bên ngoài cơ thể được gọi là bức xạ tia bên ngoài.

Cấy ghép tế bào gốc (tủy xương)

Phương pháp điều trị này sửa chữa tủy xương bị bệnh bằng các tế bào gốc khỏe mạnh. Tế bào gốc là những tế bào chưa biệt hóa có thể có nhiều chức năng khác nhau. Những ca cấy ghép này cho phép các bác sĩ sử dụng liều lượng cao hơn của hóa trị liệu để điều trị ung thư. Cấy ghép tế bào gốc thường được sử dụng để điều trị bệnh bạch cầu.

Liệu pháp miễn dịch (liệu pháp sinh học)

Liệu pháp miễn dịch sử dụng hệ thống miễn dịch của chính cơ thể bạn để tấn công các tế bào ung thư. Những liệu pháp này giúp các kháng thể của bạn nhận ra ung thư, vì vậy chúng có thể sử dụng hệ thống phòng thủ tự nhiên của cơ thể bạn để tiêu diệt các tế bào ung thư.

Liệu pháp hormone

Liệu pháp hormone loại bỏ hoặc ngăn chặn các hormone dẫn đến một số bệnh ung thư để ngăn tế bào ung thư phát triển. Liệu pháp này là một phương pháp điều trị phổ biến đối với các loại ung thư có thể sử dụng hormone để phát triển và lây lan, chẳng hạn như một số loại ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.

Điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu

Điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu sử dụng thuốc để can thiệp vào một số phân tử giúp tế bào ung thư phát triển và tồn tại. Thử nghiệm di truyền có thể tiết lộ liệu bạn có đủ điều kiện cho loại liệu pháp này hay không. Nó có thể phụ thuộc vào loại ung thư bạn mắc phải, các đột biến gen và đặc điểm phân tử của khối u.

Các thử nghiệm lâm sàng

Các thử nghiệm lâm sàng điều tra các phương pháp mới để điều trị ung thư. Điều này có thể bao gồm việc kiểm tra tính hiệu quả của các loại thuốc đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt nhưng cho các mục đích khác. Nó cũng có thể bao gồm việc thử các loại thuốc mới. Các thử nghiệm lâm sàng có thể cung cấp một lựa chọn khác cho những người có thể chưa thấy mức độ thành công mà họ mong đợi cần thiết với các phương pháp điều trị thông thường. Trong một số trường hợp, phương pháp điều trị này có thể được cung cấp miễn phí.

Liệu pháp thay thế

Liệu pháp thay thế có thể được sử dụng để bổ sung cho hình thức điều trị khác. Nó có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh ung thư và các tác dụng phụ của điều trị ung thư, chẳng hạn như buồn nôn, mệt mỏi và đau đớn. Liệu pháp thay thế cho bệnh ung thư có thể bao gồm:

  • châm cứu
  • yoga
  • Mát xa
  • thiền
  • kỹ thuật thư giãn

Tiên lượng ung thư

Sau khi bạn được chẩn đoán ung thư, tiên lượng của bạn có thể phụ thuộc vào một số yếu tố. Những yếu tố này có thể bao gồm:

  • loại ung thư
  • giai đoạn ung thư khi được chẩn đoán
  • vị trí của ung thư
  • tuổi tác
  • sức khỏe chung

Phòng ngừa

Biết các yếu tố góp phần gây ra ung thư có thể giúp bạn sống một lối sống làm giảm nguy cơ ung thư.

Các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ phát triển ung thư có thể bao gồm:

  • không hút thuốc lá
  • hạn chế ăn thịt chế biến sẵn
  • ăn một chế độ ăn kiêng tập trung chủ yếu vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, protein nạc và chất béo lành mạnh, chẳng hạn như chế độ ăn Địa Trung Hải
  • tránh rượu hoặc uống có chừng mực
  • duy trì trọng lượng cơ thể và chỉ số BMI vừa phải
  • thường xuyên hoạt động thể chất vừa phải trong 150 đến 300 phút
  • được bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời và mặc áo chống nắng phổ rộng, đội mũ và đeo kính râm
  • tránh giường thuộc da
  • chủng ngừa các bệnh nhiễm vi rút có thể dẫn đến ung thư, chẳng hạn như viêm gan B và HPV

Gặp bác sĩ thường xuyên để họ có thể tầm soát bạn về các loại ung thư khác nhau. Điều này làm tăng khả năng mắc các bệnh ung thư càng sớm càng tốt.

Tóm lại

Ung thư là một nhóm các bệnh nghiêm trọng gây ra bởi những thay đổi di truyền trong tế bào của bạn. Các tế bào ung thư bất thường có thể phân chia nhanh chóng và hình thành các khối u.

Các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, uống rượu, thiếu hoạt động thể chất, chế độ ăn uống không lành mạnh, có chỉ số BMI cao và nhiễm một số loại vi rút và vi khuẩn có thể góp phần phát triển ung thư.

Khám sàng lọc có thể giúp phát hiện sớm ung thư khi điều trị dễ dàng hơn. Kế hoạch điều trị và triển vọng cho những người bị ung thư có thể phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn mà nó được chẩn đoán, cũng như tuổi tác và sức khỏe chung của họ.

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.


PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMClogo

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC