Tại sao chúng ta lại ho?
Ho là một phản xạ bảo vệ cơ thể nhằm tống các chất dịch, đàm do phế quản hay phổi tiết ra hoặc các dị vật ra khỏi đường hô hấp. Tuy nhiên, trong các trường hợp ho lâu ngày không tự khỏi thì nó không còn được xem là bình thường nữa. Đó có thể là triệu chứng của những bệnh lý tiềm ẩn nguy hiểm mà chúng ta không nên chủ quan .
Phân loại
Dựa vào thời gian ho ta có thể phân thành:
- Ho cấp tính: Kéo dài dưới 3 tuần;
- Ho bán cấp: Kéo dài từ 3 – 8 tuần;
- Ho mạn tính: Trên 8 tuần
Như vậy khi bị ho trên 3 tuần mà không có dấu hiệu dừng lại, ngay cả khi dùng thuốc cũng không có dấu hiệu thuyên giảm thì có thể được xem như ho lâu ngày. Càng vào những thời điểm khi thời tiết giao mùa thì lại càng dễ có nhiều người bị ho lâu ngày, gây cho người bệnh nhiều khó chịu cũng như ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt, giấc ngủ và thể chất của người bệnh.
Những nguyên nhân gây ho lâu ngày không khỏi
- Viêm mũi xoang:
Là nguyên nhân khá phổ biến của ho lâu ngày
Khi bị viêm xoang, các xoang bị tắc gây ngạt mũi, các chất nhầy từ xoang chảy xuống mặt sau của cổ họng. Vào ban ngày các dịch nhầy này được xì ra hoặc tự trôi xuống đường tiêu hóa, nhưng về ban đêm dịch nhầy rất dễ bị ứ lại nơi cổ họng và gây ho. Chứng nghẹt mũi do viêm xoang khiến người bệnh phải thở bằng miệng khi ngủ khiến cổ họng bị khô, rát và bị ho về đêm. Vì vậy nếu viêm xoang không được điều trị thì sẽ gây ho lâu ngày không hết đặc biệt là về ban đêm.
- Hen suyễn
Là nguyên nhân thứ hai gây ho lâu ngày ở người lớn, và hàng đầu ở trẻ em.
Bệnh thường xuất hiện theo mùa, sau khi tiếp xúc với không khí lạnh mà không giữ ấm cơ thể, tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc hoá chất, hay bệnh nhân bị nhiễm khuẩn đường hô hấp trên
Ho do hen suyễn thường kèm với khó thở, khò khè từng cơn, đôi khi nó ho có thể biểu hiện duy nhất còn gọi là thể bệnh “hen suyển dạng ho”. Thường xuất hiện trên người hay có tiền căn dị ứng, hoặc gia đình có người bị hen suyễn.
- Trào ngược dạ dày thực quản:
Là nguyên nhân thường gặp thứ hai hoặc thứ ba của ho lâu ngày dai dẳng, xuất hiện khoảng 30-40 % bệnh nhân
Khi nằm xuống, axit gây khó tiêu và ợ nóng trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, tràn qua phổi, dẫn đến ho khan liên tục.
Nếu ho lâu ngày không hết, nhất là về đêm kèm theo các triệu chứng: ợ hơi, ợ nóng, hoặc cảm giác vị chua ở trong miệng thì khả năng cao, trào ngược dạ dày thực quản là nguyên nhân gây ra cơn ho của bạn. Tuy nhiên triệu chứng này vắng mặt trong hơn 40% bệnh nhân có ho là do trào ngược dạ dày thực quản.
Nếu nguyên nhân gây ho khan lâu ngày vào về ban đêm đã được xác định là do trào ngược, hãy cố gắng ăn ít hơn vào bữa chiều tối, khi ngủ nên gối cao đầu để việc trào ngược sẽ giảm đi và giảm bớt ho.
- Viêm phế quản tăng eosinophil không do suyễn:
Là nguyên nhân ngày càng được công nhận gây ra ho mạn tính chiếm khoảng 20-25 % các nguyên nhân gây ho mạn tính. Bệnh nhân thường có tiền căn dị ứng.
- Lao phổi
Các biểu hiện khởi phát bao gồm ho kéo dài, khó thở, tức ngực, ho có thể kèm máu, sụt cân, suy nhược cơ thể, sốt nhẹ về chiều, đồ mồ hôi về đêm,… Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm sẽ lây lan sang các cơ quan khác và gây nên những biến chứng nghiêm trọng
- Viêm phổi:
Ho lâu ngày dai dẳng và thường bị vào ban đêm. Ho có thể kèm đờm xanh hoặc lẫn máu. Xuất hiện chứng cảm lạnh: sốt cao, khó thở, tức ngực, bệnh có thể kéo dài hơn 2 tuần. Cần đi khám ngay trước khi bệnh tiến triển nặng
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Bệnh nhân thường có ho khạc đàm (màu trắng, nếu có nhiễm trùng đàm sẽ đổi màu) ít nhất một khoảng thời gian 3 tháng trong 2 năm liên tiếp, bệnh thường là hậu quả của việc hút nhiều thuốc.
- Thuốc hạ áp nhóm ức chế men chuyển:
Nhóm thuốc này thường được sử dụng trong cho các bệnh nhân tăng huyết áp, hoặc bệnh lý tim mạch
Ho khan là triệu chứng phổ biến chiếm đến 15% bệnh nhân điều trị bằng nhóm thuốc này. Xuất hiện sau 1 tuần điều trị, hoặc có khi sáu tháng sau khi điều trị. Nếu bạn đang uống thuốc điều trị cao huyết áp mà xuất hiện ho lâu ngày không khỏi thì nên thông báo với bác sĩ điều trị của mình để tìm hiểu xem nguyên nhân có phải do thuốc hay không.
- Dãn phế quản:
Chiếm khoảng 4% nguyên nhân ho lâu ngày dai dẳng:
Phế quản bị giãn đồng thời đường hô hấp sẽ mất khả năng thanh lọc, thải ra chất nhầy khiến họng bị viêm nhiễm cao hơn. Hiệp hội Phổi Hoa Kỳ cho biết, ho kéo dài kèm chất nhầy màu vàng hoặc xanh, cơ thể suy nhược, mệt mỏi là những dấu hiệu cảnh báo giãn phế quản, có thể dẫn tới các vấn đề y tế nghiêm trọng khác
- Ung thư phế quản:
Ho lâu ngày chiếm khoảng 2% các trường hợp
Triệu chứng gợi ý: Ho mới xuất hiện hoặc thay đổi ở những người hút thuốc lá lâu năm, ho kéo dài trên một tháng sau ngưng hút thuốc lá, kèm ho ra máu
Ho lâu ngày gây tác hại gì?
- Ho lâu ngày nhất là vào buổi đêm sẽ làm gián đoạn giấc ngủ người bệnh, khiến cơ thể mệt mỏi, căng thẳng, kiệt sức;
- Ho dữ dội mất kiểm soát đôi khi còn khiến bệnh nhân bị buồn nôn;
- Họng khó chịu, hay muốn ho;
- Ho khan nhiều lần trong ngày còn khiến phụ nữ bị tiểu không tự chủ, đặc biệt là ở những phụ nữ đang mang thai hoặc người cao tuổi;
- Hay xuất hiện triệu chứng đau đầu;
- Nếu tình trạng ho lâu ngày, dai dẳng sẽ khiến người bệnh đau họng, tổn thương viêm nhiễm niêm mạc họng, đau ngực, khó thở, kém ăn và mất ngủ thường xuyên.
Điều trị ho lâu ngày như thế nào?
Ho chỉ là triệu chứng của một bệnh nên điều trị nguyên nhân gây ho lâu ngày kéo dài thì triệu chứng này sẽ biến mất.
Một số thuốc có thể được sử dụng trong điều trị chứng ho lâu ngày như:
-
Thuốc chống sung huyết và kháng histamin: khi ho do chảy dịch mũi vào họng sau và ho do bị kích ứng bởi các chất dịch đường hô hấp.
-
Thuốc trị hen dạng xịt có tác dụng làm giãn khí quản, phế quản và giảm viêm, hiệu quả tốt trong điều trị ho do hen phế quản.
-
Thuốc kháng sinh, chống viêm tại chỗ ở dạng khí dung giúp điều trị ho do viêm, nhiễm trùng đường hô hấp trên.
-
Sử dụng nước muối sinh lý dùng để rửa mũi, làm sạch các vết bẩn, vật lạ trong mũi.
Ngoài ra để điều trị ho, bên cạnh việc chữa bệnh chính là nguyên nhân gây ho, đôi khi bác sĩ cũng dùng thuốc ho hay thuốc long đàm. Thuốc ho có tác dụng làm giảm ho, chỉ dùng trong trường hợp ho khan, kích thích gây khó chịu.
Trong trường hợp ho có đàm, bác sĩ sẽ dùng thuốc làm loãng đàm hay tan đàm. Tuy thuốc ho là loại dược phẩm được bán không cần toa nhưng việc sử dụng cần thận trọng và tuân thủ một số nguyên tắc sau:
- Thuốc ho không thể thay thế thuốc điều trị bệnh chính gây ho, trái lại có thể che lấp triệu chứng của bệnh. Vì vậy, chỉ dùng khi thật sự cần như ho nhiều làm khó chịu hay có nguy cơ gây biến chứng.
- Thận trọng khi dùng thuốc ho cho trẻ nhỏ, phụ nữ có thai, cho con bú, người già, lái xe hay vận hành máy móc. Với trẻ nhỏ, nên dùng muỗng lường có kèm theo chai thuốc để tránh việc dùng quá liều.
- Không nên cho trẻ vừa dùng thuốc ho vừa thuốc cảm vì 2 loại thuốc trên có thể chứa cùng hoạt chất có thể gây ngộ độc thuốc.
- Thuốc ho chỉ dùng cho trường hợp ho khan, không dùng cho người ho có đàm và có triệu chứng suy hô hấp.
- Nên dùng liều thấp nhất có tác dụng và trong thời gian càng ngắn càng tốt để hạn chế tác dụng phụ của thuốc.
- Không dùng thuốc ho kết hợp thuốc long đàm vì đàm sẽ tiết nhiều hơn nhưng không ho khạc ra được.
- Không dùng thuốc ho quá 5 ngày, nếu còn tiếp tục ho đừng tự ý tăng liều, dùng thêm một loại thuốc ho khác hoặc đổi thuốc ho mà bạn cần đi khám bệnh.
- Không dùng thuốc tan đàm vào buổi tối. Thuốc làm loãng đàm và tan đàm không nên dùng vào buổi tối vì khi ngủ hoạt động của nhung mao ở niêm mạc phế quản sẽ giảm đi dễ gây ứ đọng đàm trong phổi.
Bạn nên làm gì khi bị ho lâu ngày?
Ngoài việc đi khám tìm nguyên nhân gây ho lâu ngày và dùng thuốc thì bạn nên thiết lập cho mình một lối sống lành mạnh, điều này giúp cho hệ hô hấp nói riêng cũng như cơ thể nói chung có đủ điều kiện để phục hồi
Uống đủ nước
Đảm bảo cho cơ thể đủ nước là một trong những chìa khóa quan trọng cần làm ngay trong quá trình phục hồi sau bất kỳ tình trạng nhiễm trùng hô hấp nào
Uống trung bình 8 ly (ly uống nước chứa 200ml) cho mỗi ngày. Tăng lượng chất lỏng cho cơ thể như nước ép trái cây, các loại súp, canh…hàng ngày
Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Giúp hệ thống miễn dịch của bạn có nhiều thời gian để phục hồi bằng cách nghỉ ngơi đầy đủ và cố gắng ngủ đủ giấc 7-8 giờ mỗi đêm.
Tranh thủ phơi nắng để tạo vitamin D cho cơ thể
Ánh nắng mặt trời là nguồn cung cấp vitamin D tốt nhất, là một vitamin thúc đẩy sức khỏe phổi, tăng hệ miễn dịch của cơ thể. Chỉ cần cho ánh sáng mặt trời tiếp xúc trực tiếp với da 15-20 phút mỗi ngày là đủ, tốt nhất là ánh sáng ban mai.
Ngoài vitamin D, cần bổ sung thêm vitamin C và kẽm để tăng sức đề kháng cho phổi.
Tăng cường ăn các loại rau và trái cây tươi dễ tìm kiếm, ăn uống bổ dưỡng đủ chất
Một số trái cây dùng hàng ngày có thể là nguồn bổ sung dồi dào các loại vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức khỏe phổi và hệ thống miễn dịch của bạn.
Tăng cường dùng sữa chua và các chế phẩm sinh học chứa nhiều vi sinh vật có lợi đường ruột.
Ăn uống đủ chất bổ dưỡng, nhưng nên ăn uống đủ ấm, hạn chế ăn uống thực phẩm nóng quá hoặc lạnh.
Đi bộ hàng ngày
Đi bộ 30 phút mỗi ngày, bạn có thể chia ra 2 lần mỗi lần đi bộ 15 phút, đi bộ kèm hít thở sâu đều giúp tăng cường hoạt động các cơ hô hấp, tăng sức khỏe phổi, tăng các hoạt động trao đổi oxy của cơ thể, làm thông thoáng đường thở giảm ho,tránh tình trạng ho lâu ngày.
Thực hành thở hàng ngày
Ngồi thẳng lưng, một tay đặt lên bụng và tay kia đặt trên ngực.
Hít vào từ từ và sâu qua mũi và cảm nhận bụng bạn phình ra. Rồi từ từ thở ra bằng miệng.
Lặp lại 5-6 lần trong ngày, mỗi lần làm trong 10-15 phút
Khi nào bạn cần đến bác sĩ khi bị ho lâu ngày?
- Ho khan kéo dài trên 5 ngày, bất kể là tình trạng ho như thế nào cũng cần phải đi khám ngay.
- Ho lâu ngày trên 3 tuần, điều trị bằng thuốc không giảm,
- Ho có kèm theo sốt hoặc ho có đờm xanh, nâu gỉ, vàng, ho ra máu, hơi thở nông hoặc đau ngực khi ho, đây có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nguy hiểm, cần được thăm khám và xử trí kịp thời
Làm sao để tránh bị ho lâu ngày?
-
Không hút thuốc lá và hạn chế hít phải khói thuốc lá.
-
Tránh các tác nhân gây kích ứng đường hô hấp: khói bụi, không khí ẩm mốc, thay đổi nhiệt độ đột ngột khi ra vào phòng có điều hòa, lông của vật nuôi trong nhà, hạn chế uống nước lạnh và cần giữ ấm vùng cổ khi thời tiết lạnh.
-
Điều trị chứng trào ngược dạ dày và hạn chế ăn nhiều vào ban đêm.
-
Giữ chế độ dinh dưỡng khoa học, kết hợp với luyện tập thể dục thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
-
Tiêm phòng vacxin một số bệnh truyền nhiễm đường hô hấp
Đông y điều trị ho lâu ngày không khỏi như thế nào?
Theo đông y, ho là do phế táo, việc bị ốm lâu ngày làm phổi tổn thương, làm cho tân dịch của phổi bị hư hao. Phổi mất đi sự tư nhuận dẫn đến các triệu chứng ho khan, ho có đờm. Để điều trị ho lâu ngày, bệnh nhân sẽ được kê các bài thuốc từ nhân sâm, tang diệp, mạch môn, sa sâm, hạnh nhân… giúp giảm ho, bổ phổi. Đồng thời kết hợp với các biện pháp châm cứu, các bài tập thở cho bệnh nhân nhằm tăng khả năng trao đổi khí của phổi giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế
Kính chào Quý Khách hàng,
Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…
Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao. Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.
Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.
Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.
PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC
Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC
Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC
Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC