Chuối hột là loài chuối dại bản địa của Đông Nam Á. Đây là một trong những loài tổ tiên của chuối hiện đại.

Tên gọi khác: Chuối chát

Tên khoa học: Musa balbisiana Colla

Tên dược: Frutus, Caulis, Rhizoma Musa Balbisiana

Họ: Chuối (danh pháp khoa học: Musaceae)

Tổng quan về chuối hột

Mô tả

Chuối hột có thân thẳng, nhẵn, cao từ 3 – 4m. Lá có phiến dài, mặt dưới màu tía, mặt trên màu lục. Hoa mọc thẳng đứng ở ngọn, có màu đỏ thẫm. Quả chuối hột có khoảng 4 cạnh, bên trong chứa hạt to 4 – 5mm.

Bộ phận dùng

Quả, thân, hạt và củ của cây đều được dùng làm thuốc.

Phân bố

Cây mọc nhiều ở Malaysia, Lào, Campuchia và Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc hoang và được trồng ở nhiều địa phương.

Thu hái, sơ chế, bảo quản

Thu hái quanh năm. Có thể dùng tươi hoặc sao vàng để dùng dần.

Bảo quản

Nơi thoáng mát và khô ráo.

Thành phần hóa học

Cây chuối hột chứa thành phần hóa học khá đa dạng, bao gồm cyaniding, delphinidin, anthocyanin, enzyme polyphenol oxidase, saponin, tannin, tinh dầu, phytosterol,…

 Tác dụng của chuối hột

– Tác dụng của chuối hột theo Đông y:

Công năng: Lương huyết, thoái nhiệt, giải độc, lợi tiểu, sát trùng, tiêu cơm và giải phiền khát.

Chủ trị: Sỏi đường tiết niệu, bỏng da, bệnh đường ruột, đái tháo đường, tâm nhiệt, cảm nắng, sốt cao, hắc lào,…

– Tác dụng của chuối hột theo nghiên cứu dược lý hiện đại:

Nore-pinephrin, dopamine, catecholamine và serotonin trong chuối có tác dụng trị loét đường tiết hóa, đau tạng phủ và táo bón.

Cách dùng – liều lượng

Chuối hột thường được dùng để ngâm rượu, sắc uống hoặc dùng ngoài. Dược liệu không có độc tính nên có thể dùng với liều lượng lớn.

Bài thuốc trị chứng táo bón ở trẻ nhỏ

Chuẩn bị: 1 – 2 trái chuối chín.

Thực hiện: Đem vùi trong bếp lửa đến khi vỏ chuyển sang màu đen là được. Để nguội, bóc vỏ cho trẻ ăn, đợi khoảng 10 – 20 phút là đi đại tiện được.

Bài thuốc trị sỏi bàng quang

Chuẩn bị: Một lượng chuối hột xanh vừa đủ.

Thực hiện: Đem thái mỏng, sấy cho khô, sau đó sao vàng, hạ thổ trong vài ngày. Mỗi lần dùng 50 – 100g sắc với 400ml nước, chia nước sắc thành 2 lần uống sau khi ăn.

Bài thuốc trị hắc lào

Chuẩn bị: Cắt quả chuối còn ở trên cây.

Thực hiện: Đem cắt đôi quả, sau đó lấy nhựa bôi lên vùng da cần điều trị.

Bài thuốc trị bệnh viêm loét dạ dày

Chuẩn bị: Vài quả chuối hột xanh.

Thực hiện: Đem quả sấy khô, tán thành bột mịn và dùng uống hằng ngày. Khi dùng bài thuốc này, nên hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ và gia vị.

Bài thuốc trị bệnh thống phong

Chuẩn bị: Củ ráy rừng 4g, chuối hột rừng 3g, tỳ giải 2g và khổ qua 1g.

Thực hiện: Sao vàng hạ thổ, cứ 10g làm thành 1 gói. Mỗi ngày dùng 2 – 3 gói pha nước uống.

Cách xổ giun bằng chuối hột

Chuẩn bị: Một vài quả chuối hột chín.

Thực hiện: Dùng ăn khi đói sẽ thấy giun chui ra ngoài.

Rượu chuối hột trị thấp khớp, chân tay nhức mỏi, đau nhức lưng

Chuẩn bị: Rượu 40 độ 1 lít và chuối hột 200g.

Thực hiện: Đem chuối hột giã nát và ngâm với rượu từ 10 ngày trở lên. Thỉnh thoảng lắc đều để tinh chất từ chuối hột ra hết. Dùng 15ml trước khi ăn hoặc trước khi đi ngủ, mỗi ngày dùng 2 lần.

Bài thuốc trị chứng sỏi bàng quang và sỏi thận

Chuẩn bị: Hạt chuối hột rang giòn.

Thực hiện: Đem giã thành bột mịn, mỗi lần dùng 2 thìa bột hòa với nước ấm uống. Dùng liên tục trong vòng 30 ngày sẽ thấy kích thước sỏi thuyên giảm đáng kể.

Bài thuốc trị chứng đau bụng kinh niên

Chuẩn bị: Cam thảo 2g, quế chi 4g, vỏ quả chuối hột 40g.

Thực hiện: Đem vỏ chuối phơi khô, sao vàng, sau đó dùng tán bột với các vị thuốc còn lại. Chế mật ong vào làm thành viên. Mỗi ngày dùng 2 – 3 lần uống với nước ấm.

Bài thuốc trị tiêu chảy và đau bụng

Chuẩn bị: Vỏ chuối hột rừng chín vàng.

Thực hiện: Thái nhỏ, phơi khô, mỗi lần dùng 4 – 8g hãm với nước sôi uống. Ngày dùng 2 lần cho đến khi khỏi bệnh.

Bài thuốc trị chứng kiết lỵ

Chuẩn bị: Vỏ quả lựu, vỏ quả chuối hột, rễ tầm xuân, rễ gai tầm xọng mỗi vị 20g, búp ổi 10g.

Thực hiện: Đem các vị phơi khô và sắc uống.

Bài thuốc trị chứng nôn ra máu và băng huyết

Chuẩn bị: Mốc cây cau 20g, lá chuối hột phơi khô 10g, tinh tre 20g.

Thực hiện: Đem các vị đốt tồn tính, tán thành bột mịn và hòa uống với nước.

Bài thuốc làm mát phổi, tiêu độc

Chuẩn bị: Hoa và lá bắc (lá màu đỏ bao quanh buồng chuối).

Thực hiện: Đem rửa sạch và sắc uống.

Bài thuốc giúp cầm máu vết thương

Chuẩn bị: Lõi thân cây chuối rừng.

Thực hiện: Đập dập và đắp vào vết thương.

Bài thuốc giúp ổn định đường huyết

Chuẩn bị: Chọn cây chuối có bắp đang nhú, cắt lấy cây chừa khoảng 20 – 25cm.

Thực hiện: Sau khi đem về, khoét một lỗ to ở thân cây chuối để trong vòng 1 đêm. Vào sáng hôm sau, dùng thìa múc nước từ lỗ rỗng ở giữa do thân cây tiết ra. Dùng nước này uống có thể ổn định được lượng đường huyết.

Bài thuốc trị chứng mê sảng, háo khát, sốt cao và cảm nóng

Chuẩn bị: Củ chuối hột.

Thực hiện: Đem cạo bỏ vỏ ngoài, sau đó rửa sạch, cắt thành miếng mỏng và vắt lấy nước uống.

Bài thuốc trị chứng ho ra máu

Chuẩn bị: Thài lài tía, tang ký sinh, chuối hột và rễ cỏ tranh mỗi vị 12g.

Thực hiện: Đem thái nhỏ và sắc với 400ml nước còn 100ml, chia thành 2 lần uống.

Bài thuốc trị chứng kiết lỵ ra máu

Chuẩn bị: Tầm gửi cây táo, củ sả và củ chuối hột mỗi vị 4g.

Thực hiện: Đem các vị sao vàng và sắc lấy nước uống.

Bài thuốc trị chứng trằn trọc khó ngủ, hay mơ, tim hồi hộp

Chuẩn bị: Tim heo 1 quả (200 – 300g) và củ chuối hột 20g.

Thực hiện: Nấu nhừ, ăn tim và uống hết nước.

Bài thuốc kích thích tiêu hóa, tiêu khát và giải độc

Chuẩn bị: Củ chuối hột.

Thực hiện: Đem hãm với nước sôi và dùng uống hằng ngày.

Rượu chuối hột giúp tăng cường sức khỏe, tráng dương, hỗ trợ điều trị bệnh thận, tiểu đường, ăn ngủ kém

Chuẩn bị: Rượu 40 – 45 độ 2 – 2.5 lít và chuối hột rừng 1 kg.

Thực hiện: Đem ngâm trong vòng 30 ngày là dùng được. Mỗi lần dùng 1 ly nhỏ trước khi ăn, ngày dùng 2 lần.

Bài thuốc trị chứng cao huyết áp do béo phì hoặc do bệnh thận

Chuẩn bị: Chuối hột sắp chín.

Thực hiện: Thái lát, đem phơi khô và sao qua. Sau đó dùng củ ráy rừng gọt vỏ, thái lát ngâm trong nước gạo 2 giờ. Sau thời gian này, đem củ ráy rửa sạch, phơi cho khô và sao nhỏ lửa. Dùng 1 nắm chuối hột và 1/3 nắm củ ráy sắc với 3 chén nước lấy 1 chén, chia thành 2 lần uống.

Bài thuốc hỗ trợ điều trị chứng mỡ trong máu

Chuẩn bị: Chuối hột già còn xanh.

Thực hiện: Đem phơi khô, sao vàng, hạ thổ và đem sắc với 3 chén nước còn lại 1 chén. Uống thuốc khi no, mỗi lần dùng 1 chén.

Bài thuốc làm tăng tiết sữa ở phụ nữ sau sinh

Chuẩn bị: Hoa chuối hột xắt nhỏ.

Thực hiện: Làm gỏi hoặc luộc ăn.

Những lưu ý khi sử dụng chuối hột

Không nên ăn chuối xanh vì lúc này chuối chứa nhiều tannin có thể gây táo bón và ngộ độc.

Có thể dùng món ăn từ cây chuối hột để tăng cường sức khỏe và hỗ trợ điều trị bệnh lý.

Chuối hột là loại thực phẩm và vị thuốc quen thuộc đối với người Việt. Khi sử dụng bài thuốc từ dược liệu này, bạn cần điều chỉnh liều lượng cho phù hợp để đạt được kết quả tối ưu và ngăn ngừa các tác dụng phụ phát sinh.

Những món ăn từ cây chuối hột

Canh bắp chuối hột thịt heo

Nguyên liệu: Thịt lợn, bắp chuối, gia vị. Thịt thái miếng mỏng, ướp gia vị: hạt nêm, bột ngọt, đường, hành, tiêu, tỏi, ớt

Cách làm:

Bước 1:Dùng dao cắt ngang bắp chuối thành từng cuộn tròn cỡ 2 cm, sau đó chẻ làm tư, ngâm vào nước lạnh có pha muối chanh cho bắp chuối ra bớt nhựa và khỏi thâm. Ngâm độ vài phút, bắc nồi nước lên bếp, đun sôi bồng bềnh, thả bắp chuối vào luộc chín, vớt ra rổ để ráo nước.

Bước 2:Phi thơm dầu ăn, cho thịt heo ướp vào đảo đều, khi miếng thịt vừa chín thì cho lượng nước dùng vừa đủ cùng vài lát ớt tươi vào, vặn lửa nhỏ lại. Khâu cuối cùng, cho bắp chuối vào, đun sôi, nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn, rắc thêm chút tiêu bột cay cay rồi tắt bếp, múc ra tô và thưởng thức.

Gỏi bắp chuối tàu hủ ky

Nguyên liệu: 1 lá đậu hũ ky, bắp chuối, hành tây tím, ớt chuông vàng và đỏ, ớt sừng, hạt điều rang vàng, cần tây, nước mắm trộn gỏi: nước mắm, đường, nước cốt chanh, tỏi, ớt, tương ớt

Cách làm:

Bước 1:Đậu hũ ky rán vàng, bẻ miếng. Bắp chuối thái sợi mỏng. Củ hành tây tím thái mỏng. Ớt chuông vàng và đỏ thái sợi. Ớt sừng bỏ hạt, thái sợi. Cần tây tước xơ, thái khúc, lá thái nhỏ.

Bước 2:Cho bắp chuối, hành tím, ớt chuông vàng và đỏ, cần tây, ớt sợi, đậu hũ ky vào tô, rưới nước mắm vào trộn đều cho thấm gia vị, thêm hạt điều vào trộn

Canh lương bắp chuối hột

Nguyên liệu: Lươn, bắp chuối hột, lá lốt, khế chua, ớt sừng, chanh, ngò gai,cà chua, hành tỏi băm, tiêu, muối, đường, nước mắm, dầu ăn, hạt nêm.

Cách làm:

Bước 1: Lươn làm sạch, luộc chín với 1 lít nước, nêm muối, bột ngọt. Vớt lươn ra để nguội, lấy thịt, xương tiếp tục nấu nước dùng. Ướp lươn với hành tím băm, tiêu, đường, bột ngọt và nước mắm. Bắp chuối cắt mỏng, ngâm nước có pha chanh. Lá lốt, ngò gai cắt nhỏ. Khế cắt lát. Ớt sừng cắt lát

Bước 2:Phi thơm hành tỏi, cho lươn vào xào, thêm ớt và ngò gai, tiêu. Thêm 0,5 lít nước vào nước luộc lươn nấu cho sôi, cho lươn vào nấu sôi trở lại, thêm lá lốt, tắt bếp.

Rượu chuối hột

Chuối hột ngâm rượu có thể trị được một số bệnh như đau lưng, nhức mỏi, sỏi thận… song ngâm phải đúng cách thì công dụng mới tốt. Trước hết là chọn rượu ngon 42-47 độ, chuối vừa chín tới.

Bài thuốc chuối hột được dân gian lưu truyền và sử dụng song không phải ai cũng biết ngâm đúng cách. Theo dược sĩ Võ Hùng Mạnh, Trưởng khoa Dược Bệnh viện Y học cổ truyền Bình Định, ngâm rượu chuối đúng cách phải theo các bước sau:

– Chọn loại rượu gạo để ngâm có nồng độ 42-47 độ là thơm ngon nhất. Nồng độ rượu không cần phải quá cao nhưng không được thấp dưới 40 độ. Chuối ngâm rượu phải là chuối mới chín tới, được rửa sạch sẽ, bóc vỏ, xắt lát và phơi khô. Chuối cắt lát mỏng gần một cm, không nên thái mỏng quá vì khi sao phơi ở nhiệt độ cao dễ khiến cho lát chuối sinh ra nhiều vụn.

– Phơi chuối khoảng 5-7 nắng, khi thấy dấu hiệu vết rạn nứt to của lát chuối là được. Dùng nước sôi rửa sạch lát chuối đã được phơi nắng với mục đích tẩy những bụi bẩn trong quá trình phơi, sau đó để ở nơi thoáng mát cho ráo nước. Để nguội lát chuối hột rồi cho vào chum đựng rượu hoặc bình thủy tinh với tỷ lệ 1:4 so với bình rượu, tức là một phần chuối và 4 phần rượu.

– Đổ rượu vào chum sành đã có chuối hột ở bên trong, bịt kín và đặt trong nhà ở nơi có nhiệt độ ổn định 20-25 độ, khoảng 90-120 ngày là có thể dùng được.

Rượu chuối hột sau khi ngâm cũng lưu ý khi sử dụng. Rượu chuối hột được xem là thuốc trị bệnh nên không thể uống nhiều cùng một lúc. Tốt nhất là uống một chén nhỏ trước mỗi bữa ăn cơm. Loại rượu này làm thuốc nên thường phát huy công dụng khá muộn 3-6 tháng, tác dụng phụ của nó cũng khá muộn.​

Công dụng rượu chuối hột

Rượu chuối hột được sử dụng vô cùng phổ biến. Bởi ngoài do vị ngon lạ thì chúng có khá nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, bao gồm cả phụ nữ lẫn các quý ông.

Sử dụng rượu chuối hột sử đúng cách với liều lượng phù hợp có thể giúp cải thiện được nhiều vấn đề về sức khỏe. Cụ thể như sau: 

Rượu chuối hột giúp kích thích hệ tiêu hóa, bổ thận lợi tiểu, điều trị chứng đau lưng hiệu quả. Kích thích vị giác, điều trị biếng ăn, khắc phục được tình trạng mất ngủ. Bên cạnh đó, rượu chuối hột cũng được cho là có khả năng điều trị bệnh sỏi thận hay đau dạ dày.

Đặc biệt hơn, rượu chuối hột kết hợp với các vị thuốc khác có thể mang đến công dụng điều trị các loại bệnh như cảm sốt, táo bón hay hắc lào,… Chính vì thế mà chuối hột được sử dụng nhiều tại các nhà thuốc đông y.

Tác hại khi sử dụng rượu chuối hột sai cách

Như các bạn đã biết, bất cứ loại rượu ngâm nào cũng đều có mặt lợi và hại của chúng. Nếu lạm dụng chúng quá nhiều có thể dẫn tới những ảnh hưởng nguy hiểm cho cơ thể. Những tác hại của rượu chuối hột có thể mang lại như sau: 

Sử dụng rượu chuối hột quá nhiều đối với những người đã từng mắc bệnh về xương khớp có thể dẫn tới tổn thương cho xương, thậm chí là viêm khớp rất khó chịu.

Sử dụng rượu chuối hột quá nhiều trong thời gian lâu có thể gây ra tác dụng phụ là kích ứng niêm mạc dạ dày do ngộ độc tanin. Vì vậy, những người bị đau dạ dày, trĩ, táo bón, phụ nữ có thai và đang cho con bú không nên sử dụng.

Nếu như uống quá nhiều rượu chuối hột sẽ dẫn tới nhiều ảnh hưởng tiêu cực cho các cơ quan nội tạng khác như: gan, thận, dạ dày,…

Đặc biệt rượu chuối hột còn có thể gây ra các bệnh chân tay run tuổi già.

Tương tự như những loại rượu khác, rượu chuối hột nếu như sử dụng liên tục và liều quá cao có thể gây ngộ độc rượu và từ đó ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe.

Ngoài ra, rượu đi đôi với lợi ích giúp dẫn thuốc nhanh, mang đến công dụng nhanh thì cũng biến dưỡng và đào thải rất nhanh. Từ đó làm giảm khả năng điều trị của nhiều thuốc. 

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.

• PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC
• Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC
• Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC
• Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC