Hội chứng mất trí nhớ là do nguyên nhân gì?

Mất trí nhớ là gì?

Hội chứng mất trí nhớ xảy ra do các vấn đề về não đang ngày càng trở nên phổ biến và trẻ hóa dần. Hiện tượng này gây suy giảm chức năng của vỏ não như sụt giảm về tư duy, nhận thức, trí nhớ, khả năng phán đoán, năng lực ngôn ngữ của người bệnh. Những thay đổi này sẽ càng nghiêm trọng hơn theo thời gian và gần như rất khó hồi phục, làm ảnh hưởng không nhỏ tới trí tuệ cũng như cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.

Dựa trên các dấu hiệu và hậu quả gây ra cho người bệnh mà hội chứng mất trí nhớ sẽ được chia thành các dạng khác nhau, ví dụ như: mất trí nhớ sau sinh (có đến hơn 90% phụ nữ sau khi sinh gặp phải tình trạng này), mất trí nhớ tạm thời, mất trí nhớ người già,…

Trong đó, tình trạng mất trí nhớ tạm thời (hay mất trí ngắn hạn) thường xảy ra đột ngột khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc nhớ lại những sự việc mới diễn ra, không nhớ được rằng mình đang ở đâu hay đến đây bằng phương tiện gì,…

Mất trí nhớ và lão hóa

Khi bạn già đi, bạn có thể thấy rằng thỉnh thoảng trí nhớ của bạn bị suy giảm. Bạn có thể quên tên của một người mà bạn mới gặp, hoặc bạn có thể để nhầm đồ thường xuyên hơn. Có lẽ bạn dựa nhiều hơn vào danh sách và lịch để ghi nhớ công việc và các cuộc hẹn. Mất trí nhớ do lão hóa thông thường không ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của bạn tại nơi làm việc hoặc ở nhà.

Trí nhớ bị giảm sút thường biểu hiện dưới dạng nào?

Có nhiều biểu hiện khác nhau của việc giảm sút trí nhớ. Thường gặp nhất là:

– Người bệnh hay quên những việc từ thường ngày như: quên ví tiền, quên bài mới học, quên địa chỉ, tên tuổi,…cho đến những ký ức quan trọng.

– Quên những gì vừa nói, nhắc đi nhắc lại nhiều lần

– Quên những việc cần làm

– Khó diễn đạt bằng lời nói

– Mất phương hướng, quên đường về nhà

– Thường xuyên cáu gắt

– Thay đổi cảm xúc, hành vi

Nguyên nhân gây mất trí nhớ

Nhiều yếu tố có thể gây mất trí nhớ. Những yếu tố này bao gồm:

thiếu vitamin B-12
thiếu ngủ
sử dụng rượu hoặc ma túy và một số đơn thuốc
thuốc men
gây mê từ cuộc phẫu thuật gần đây
phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, hoặc cấy ghép tủy xương
chấn thương đầu hoặc chấn động
thiếu oxy lên não
một số loại co giật
khối u não hoặc nhiễm trùng
phẫu thuật não hoặc phẫu thuật bắc cầu tim
rối loạn tâm thần như trầm cảm, lưỡng cực
rối loạn, tâm thần phân liệt và rối loạn phân ly
chấn thương tình cảm
rối loạn chức năng tuyến giáp
cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA)
các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Huntington
bệnh, bệnh đa xơ cứng (MS) hoặc bệnh Parkinson
chứng đau nửa đầu

Một số tình trạng này có thể điều trị được và trong một số trường hợp, tình trạng mất trí nhớ có thể hồi phục.

Một số loại mất trí nhớ phổ biến

Bệnh Alzheimer

Đây là căn bệnh chiếm tỷ lệ rất cao, có đến 60 – 80% trường hợp bị mất trí nhớ do Alzheimer. Triệu chứng ban đầu của bệnh thường nhẹ nhưng sau vài năm sẽ trở nên nghiêm trọng hơn với các biểu hiện đặc trưng như sau:

Khó đưa ra ý kiến, nhận định;
Có vấn đề về khả năng viết hoặc nói;
Khi được hỏi về những chuyện xảy ra trong quá khứ hoặc liên quan tới thời gian thì hay cảm thấy bối rối, trí nhớ mù mờ;
Thường xuyên làm rơi mất đồ vật nhưng không thể tìm lại được do không nhớ thời điểm làm mất là khi nào, ở đâu;
Tính cách và tâm trạng thay đổi.

Sa sút trí tuệ não mạch

Đúng như tên gọi, sa sút trí tuệ não mạch là để chỉ tình trạng các mạch máu ở não bị tổn thương và hư hại dẫn đến suy giảm nhận thức. Bệnh có thể bắt nguồn từ một lần đột quỵ nghiêm trọng hoặc nhiều lần đột quỵ âm thầm mà bản thân người bệnh cũng không hề hay biết.

Khác với Alzheimer là người bệnh thường có biểu hiện mất trí nhớ ngay từ đầu, sa sút trí tuệ não mạch sẽ khởi đầu với triệu chứng khó đưa ra quyết định, khó khăn trong việc tổ chức, lập kế hoạch và phán đoán kém. Ngoài ra còn có thể đi kèm với những biểu hiện khác đó là:

Khó diễn đạt suy nghĩ và chậm hiểu;
Cảm xúc dễ bị thay đổi;
Gặp vấn đề về ghi nhớ;
Hay bị ngã và gặp trở ngại khi đi bộ;
Những âm thanh và địa điểm quen thuộc dần cảm thấy xa lạ không nhận ra.

Bệnh Parkinson

Chứng mất trí nhớ chiếm mất 50 – 80% quãng thời gian sống của những người bị Parkinson. Kể từ lần đầu tiên bệnh nhân khởi phát các triệu chứng của bệnh Parkinson thì 10 năm sau đó người bệnh sẽ bắt đầu bị sa sút trí tuệ.

Sa sút trí tuệ trán – thái dương (FTD)

Bệnh FTD là hệ quả của sự tổn thương các tế bào vùng não, cụ thể là ở thùy trán thái dương vốn có nhiệm vụ kiểm soát cảm xúc, cử động và lời nói, kỹ năng phán đoán và lập kế hoạch.

Các biểu hiện ở những người bị FTD:

Đột ngột mất kiểm soát đối với các tình huống trong cuộc sống;
Có sự thay đổi rõ rệt trong tính cách, hành vi;
Khó khăn khi giao tiếp: nghĩ mãi không ra từ mình định nói;
Cử động mất thăng bằng, tay chân run rẩy, co thắt cơ bắp không có chủ đích (giống chuột rút).

Mất trí nhớ dạng Lewy (DLB)

Sở dĩ có tên gọi Lewy vì đây là tên của nhà khoa học đã phát hiện ra sự phát triển bất thường của các tảng protein siêu nhỏ trong các tế bào thần kinh ở não, khiến người bệnh xuất hiện các triệu chứng như:

Kém minh mẫn;
Khó tập trung và khó suy xét hay đưa ra quyết định;
Đôi khi gặp ảo giác;
Thỉnh thoảng người ngây ra hoặc nhìn vô định vào khoảng không;
Hay buồn ngủ trong ngày (không phải do thiếu ngủ hoặc thức khuya);
Khả năng điều khiển vận động suy giảm (đi bộ, nói chuyện, đá chân);
Gặp khó khăn trong cử động, chậm chạp, run rẩy,…

Bệnh Creutzfeldt-Jakob (nhũn não hoặc bò điên)

Thể bệnh này gây biến đổi hình dạng, cấu trúc của các protein khỏe mạnh trong não và hậu quả là khiến cho bệnh nhân đột nhiên bị mất trí nhớ và ngày càng gia tăng mức độ nghiêm trọng.

Khi bị bệnh bò điên, bệnh nhân sẽ có các biểu hiện như:

Khó đi;
Các cơ bị bóp thắt và co giật;
Phiền muộn, lo âu;
Hay bị nhầm lẫn;
Đưa ra nhận định không phù hợp;
Cảm xúc thay đổi một cách nhanh chóng;
Rối loạn giấc ngủ.

Giãn não thất áp lực bình thường

Nguyên nhân gây giãn não là do có nhiều chất lỏng tích tụ trong cơ quan này với những biểu hiện như đi bộ khó, kém tập trung, thay đổi hành vi, tính cách. Để điều trị thì cần phải hút bớt chất lỏng dư thừa ở não. Lượng chất lỏng này được hút từ não chuyển vào bụng và bác sĩ sẽ phải dùng một ống thông mỏng và dài (shunt).

Bệnh Huntington (múa giật)

Múa giật là tình trạng rối loạn não bộ có tính chất di truyền trong gia đình. Một em bé có thể bị Huntington từ khi bẩm sinh nhưng phải đến tận năm 30 – 50 tuổi mới xuất hiện các triệu chứng và những triệu chứng này cũng tương tự như các loại sa sút trí tuệ nêu trên như kém tập trung, mất dần ký ức và khả năng lý luận, tổ chức, lập kế hoạch, phán quyết,…

Hội chứng Korsakoff

Sự thiếu hụt nặng hàm lượng vitamin B1 trong cơ thể do nghiện rượu là nguyên nhân gây nên hội chứng này với biểu hiện hay gặp nhất là suy giảm trí nhớ. Tuy nhiên khác với những bệnh lý trên, người bệnh lại không gặp khó khăn trong việc tư duy và kỹ năng giải quyết các vấn đề xung quanh.

Đối phó với chứng mất trí nhớ của chính bạn

Nếu trí nhớ của bạn không còn nhạy bén như trước, một vài điều chỉnh đơn giản có thể giúp ích cho bạn trong các hoạt động hàng ngày.

Sử dụng danh sách cho công việc.
Giữ một danh sách kiểm tra các loại thuốc và khi nào nên dùng chúng.
Luôn cập nhật sổ địa chỉ và lịch của bạn.
Giữ cho ngôi nhà của bạn ngăn nắp và dễ quản lý.
Hãy hoạt động xã hội và tham gia vào sở thích mà bạn thích.

Nếu tình trạng mất trí nhớ của bạn đang tiến triển hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy hẹn gặp bác sĩ. Nhờ một người mà bạn tin tưởng đi cùng.

Đối mặt với việc mất trí nhớ của người thân

Nhìn người bạn yêu đấu tranh với chứng mất trí nhớ có thể khó khăn. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng của họ, có nhiều cách bạn có thể giúp đỡ. Ví dụ:

Khuyến khích họ đến gặp bác sĩ nếu tình trạng mất trí nhớ cản trở hoạt động hàng ngày của họ. Đi với họ đến cuộc hẹn.
Giữ một danh sách kiểm tra các loại thuốc của họ và khi nào nên dùng chúng.
Giúp họ cập nhật sổ địa chỉ và lịch của họ.
Giúp họ tổ chức nhà của họ.
Giữ các mặt hàng quan trọng trong tầm nhìn rõ ràng.
Sử dụng các ghi chú dán xung quanh nhà để nhắc nhở cách thực hiện các nhiệm vụ.
Khuyến khích họ duy trì hoạt động xã hội.
Sử dụng những bức ảnh và đồ đạc quen thuộc để khơi dậy những kỷ niệm.
Sắp xếp để có người giúp việc nhà. Nếu tình trạng mất trí nhớ nghiêm trọng, hãy tìm hiểu các lựa chọn chăm sóc sức khỏe tại nhà, hỗ trợ sinh hoạt hoặc viện dưỡng lão.
Kiên nhẫn. Đừng coi thường việc mất trí nhớ của người khác — hãy nhớ rằng họ không thể giúp được gì.

Làm thế nào để cải thiện tình trạng giảm trí nhớ

Việc điều trị, cải thiện trí nhớ là một điều vô cùng cần thiết giúp tìm lại cuộc sống minh mẫn, vui khỏe cho người bệnh .

Hiện nay vẫn chưa có loại thuốc nào được chứng minh có thể điều trị suy giảm trí nhớ. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể chỉ định sử dụng một số loại thuốc tăng tuần hoàn máu, tốt cho hệ thần kinh giúp cải thiện tình trạng này. Các loại thuốc này được kê tùy vào tình trạng, nguyên nhân gây bệnh. Vì vậy, bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt về liều lượng và thời gian sử dụng.

Việc điều chỉnh lối sống có ý nghĩa rất lớn trong việc phòng tránh hoặc cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ. Một số lời khuyên đến từ các chuyên gia:

– Ăn uống đủ chất

– Ngủ đủ giấc, để tâm trí thư giãn trước khi ngủ

– Rèn luyện trí nhớ bằng việc giải câu đố và chơi các trò chơi trí tuệ

– Tập thể dục đều đặn để tăng cường sức khỏe, chống lại bệnh tật

– Thường xuyên giao tiếp với mọi người xung quanh

Khi nào cần gặp bác sĩ

Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng mất trí nhớ đang cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn, đe dọa đến sự an toàn của bạn, tiến triển hoặc kèm theo các triệu chứng thực thể khác.

Mất trí nhớ có thể do nhiều loại bệnh gây ra và các tình trạng có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được điều trị.

Khám bệnh

Một cuộc kiểm tra y tế về mất trí nhớ sẽ bao gồm một lịch sử y tế đầy đủ. Mang theo một thành viên gia đình hoặc người bạn đáng tin cậy để giúp bạn. Bác sĩ sẽ đặt câu hỏi về các chi tiết cụ thể của các vấn đề về trí nhớ của bạn. Họ cũng có thể hỏi một số câu hỏi để kiểm tra trí nhớ của bạn. Bác sĩ của bạn cũng nên khám sức khỏe toàn diện cho bạn và hỏi về các triệu chứng thực thể khác.

Tùy thuộc vào kết quả khám, bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa, chẳng hạn như bác sĩ thần kinh, bác sĩ lão khoa hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần. Các xét nghiệm bổ sung có thể bao gồm:

kiểm tra nhận thức để kiểm tra khả năng tư duy của bạn
xét nghiệm máu để tìm các tình trạng khác nhau bao gồm thiếu vitamin B-12 và bệnh tuyến giáp
các xét nghiệm hình ảnh như chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT)
điện não đồ (EEG) để đo hoạt động điện của não
chụp mạch não, là chụp X-quang để xem máu chảy qua não như thế nào

Chẩn đoán là bước đầu tiên quan trọng. Nhiều tình trạng y tế gây mất trí nhớ có thể điều trị được khi được xác định sớm.

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao. Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.

PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC logo

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC