Thoái hóa cột sống cổ và 8 điều bạn cần biết

Tổng quan về thoái hóa cột sống cổ

Cột sống cổ bao gồm 7 đốt sống và được ký hiệu từ C1 đến C7. Từ đốt sống C2 trở xuống sẽ xuất hiện các đĩa đệm có hình dạng như vòng sợi và chứa nhân nhầy. Những đĩa đệm này đảm nhận chức năng quan trọng trong việc phân tán trọng lực và giúp cổ cử động linh hoạt và nhịp nhàng hơn.

Thoái hóa cột sống cổ hay thoái hóa đốt sống cổ (tên tiếng Anh – Cervical Degenerative Disease) là quá trình bệnh lý ở các đốt sống cổ, bắt đầu bằng những hiện tượng hao mòn, hư hại ở các diện đốt sống, đĩa đệm đốt tới các bao hoạt dịch, dây chằng, dần dần về sau xuất hiện hiện tượng thoái hóa các đốt sống, gây đau vùng cổ, nhất là khi vận động vùng cổ. Thoái hóa cột sống cổ là bệnh lý mạn tính khá phổ biến, tiến triển chậm có thể gặp thoái hóa ở bất kỳ đoạn nào, đoạn C5-C6-C7 là thường gặp nhất.

Một số người mắc thoái hóa cột sống cổ không xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào. Ngược lại, một số khác sẽ bị đau mãn tính nghiêm trọng và có biểu hiện cứng khớp.

Nguyên nhân gây ra thoái hóa cột sống cổ

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thoái hóa cột sống cổ. Trong đó phải kể đến như:

  • Yếu tố di truyền:

Nếu bạn sinh ra trong một gia đình có người thân bị thoái hóa cột sống cổ thì có khả năng cao bạn cũng sẽ có nguy cơ mắc phải bệnh lý này.

  • Do tai nạn, chấn thương:

Tác động bởi các chấn thương do tai nạn lao động, tai nạn giao thông cũng là một trong số những nguyên nhân dẫn đến chứng thoái hóa cột sống cổ. Bởi lẽ, dưới ảnh hưởng của các chấn thương cũ, phần sụn đầu đốt sống cũng bị ảnh hưởng ít nhiều và dễ thoái hóa hơn khi gặp điều kiện phù hợp.

  • Do tính chất nghề nghiệp:

Hoạt động sai tư thế là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra thoái hóa cột sống cổ. Làm việc kéo dài ở một tư thế, ít vận động là những nguyên nhân chính gây là bệnh thoái hóa cột sống cổ. Những công việc phải cúi, ngửa nhiều, mang vác nặng trên đầu cũng là nguyên nhân gây thoái hóa cột sống cổ.

Đặc biệt những công việc phải sử dụng máy tính nhiều, ít vận động.  Nhất là khi làm việc, vị trí đặt tay trên bàn làm việc hay đối với máy tính quá cao hoặc quá thấp. Vùng cổ và vùng gáy khi đó không được thường xuyên cử động, hoặc chỉ giữ nguyên một tư thế. Thường xuyên nhìn lên rồi lại nhìn xuống. Vị trí ngồi quá thấp so với bàn làm việc.

  • Do quá trình lão hóa của cơ thể:

Tuổi càng cao, các cơ quan trong cơ thể con người cũng dần bị lão hóa. Theo đó, khi bước vào độ tuổi từ 45 đến 60, lớp nhân đĩa đệm sẽ bị thất thoát một lượng nước và độ nhầy nhất định. Vòng sợi đĩa đệm cũng trở nên xơ hóa, khô tạo nên cấu trúc lỏng lẻo dễ bị tổn thương và nứt rách.

  • Những nguyên nhân khác

Ngoài ra, nguyên nhân thoái hóa cột sống cổ còn có thể là do chế độ dinh dưỡng (ăn uống thiếu chất, sụt giảm hàm lượng canxi, vitamin, magie…) hoặc thói quen sinh hoạt (cúi hoặc ngửa cổ quá nhiều, mang vác vật nặng trên vai hoặc cổ khi làm việc, kê gối quá cao khi ngủ, lạm dụng bia rượu, thuốc lá).

Trong khi ngủ chỉ nằm 1 – 2 tư thế, không có thói quen chuyển mình. Lựa chọn gối kê không phù hợp (gối quá cao và gối quá mềm).

Những nguyên nhân trên sẽ gây ra sự thay đổi trong cột sống làm xương và sụn cột sống cổ dần dần thoái hóa. Những thay đổi này có thể bao gồm:

  • Mất nước đĩa đệm: Đĩa đệm có tác dụng như miếng lót giữa các đốt sống của cột sống. Chúng có vai trò giống như lớp đệm với công dụng hấp thụ lực, giảm sốc khi bạn nâng vật nặng, vặn người và thực hiện các hoạt động khác trong cuộc sống. Ở tuổi 40, hầu hết các đĩa đệm cột sống sẽ bắt đầu khô và co lại, điều này làm cho các đốt sống tiếp xúc với nhau nhiều và khó khăn hơn.
  • Thoát vị đĩa đệm: Đĩa đệm cột sống có thể bị rách, nứt khiến cho lớp nhân bên trong bị rò rỉ. Lớp gel này có thể đè lên tủy sống và dây thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như đau mỏi, tê bì dần lan xuống cánh tay…

thoái hóa cột sống cổ

  • Sự phát triển quá mức của xương: Thoái hóa đĩa đệm thường dẫn đến việc cột sống tăng sinh xương để củng cố.Tuy nhiên, những gai xương này đôi khi có thể phát triển quá mức đè lên các vùng mỏng manh của cột sống như tủy sống và dây thần kinh, dẫn đến đau nhức vùng cổ, chèn ép tủy sống và rễ thần kinh.
  • Xơ hóa dây chằng: Dây chằng là các dây kết nối các xương cột sống lại với nhau, giúp chúng ta linh hoạt trong các hoạt động hàng ngày. Tuy nhiên, theo thời gian, các dây chằng cũng có nguy cơ bị lão hóa, không còn mềm dẻo như ban đầu mà có thể bị xơ hóa theo tuổi tác, làm cho cổ kém linh hoạt.

Những ai có nguy cơ bị thoái hóa cột sống cổ

Theo thống kê, tỷ lệ mắc bệnh giữa nam và nữ là bằng nhau, người già từ 40 đến 50 tuổi có nguy cơ cao mắc thoái hóa cột sống cổ do sự lão hóa gây nên những thay đổi ở khớp cổ. Ngoài ra, hiện nay, đối tượng có nguy cơ mắc bệnh đang dần trẻ hóa (từ 25 đến 30 tuổi) bởi thói quen sinh hoạt cũng như lao động thiếu khoa học. Dưới đây là những yếu tố, thói quen dẫn đến nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ:

  • Ít vận động, luyện tập thể thao.

  • Ngồi và nằm sai tư thế trong một thời gian dài.

  • Chế độ ăn uống thiếu khoa học, không bổ sung đầy đủ các chất cần thiết như Magie, Canxi, Vitamin D.

  • Di truyền cũng là một nguyên nhân gây bệnh viêm xương khớp cổ.

  • Có tiền sử bị chấn thương ở vùng cổ.

  • Đặc thù công việc gây áp lực lên cột sống, ví dụ như: công việc có tính chất lặp lại các thao tác hoặc mang vác các vật nặng.

  • Thuốc lá, các chất kích thích có hại cho sức khỏe làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

  • Bệnh nhân béo phì.

Triệu  chứng của thoái hóa cột sống cổ là gì?

Hầu hết các trường hợp thoái hóa cột sống cổ thường không có biểu hiện gì đặc biệt trong một thời gian dài ban đầu. Khi các triệu chứng xuất hiện các biểu hiện thường thấy nhất đó là người bệnh có các cảm giác đau, mỏi, nhức khó vận động vùng cổ. Hầu hết các bệnh nhân bị thoái hóa cột sống cổ luôn có cảm giác đau buốt khó chịu, xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi, mọi cử động đều gây nên đau đớn.

Trong thời gian đầu, các biểu hiện của bệnh chưa rõ ràng, nhưng đến khi bệnh tiến triển nặng hơn, các triệu chứng mới xuất hiện rõ và người bệnh có thể cảm nhận được.

  • Đau nhức vùng cổ: Đau từ gáy sang cổ, tai, đôi khi kéo theo cả đau đầu, bả vai và cánh tay, đôi khi bạn sẽ thấy yếu cơ. Yếu cơ khiến bạn khó nhấc cánh tay hoặc cầm nắm đồ vật một cách chắc chắn.  Vì vậy mà khiến người bệnh cảm thấy đau nhiều, khó khăn khi vận động ở cổ và dù đã nghỉ ngơi nhưng vẫn cảm thấy khó chịu.

  • Khi thực hiện những cử động ở cổ như xoay, cúi, ngửa cổ, người bệnh nghe thấy tiếng kêu phát ra từ vùng cổ.

  • Bệnh nhân gặp tình trạng cứng cổ, đau ê ẩm vùng gáy, đau đầu khi nằm không đúng tư thế, nằm lâu, mới thức dậy vào buổi sáng, thời tiết đột ngột thay đổi.

  • Dấu hiệu Lhermitte: là triệu chứng của bệnh thoái hóa đốt sống cổ đa xơ cứng hay còn gọi là hiện tượng ghế thợ cắt tóc. Đó là cảm giác khó chịu đột ngột như có luồng điện đi từ cổ xuống xương sống, thậm chí cả tay, chân, ngón tay và ngón chân. Biểu hiện này mạnh hơn khi bạn cúi cổ về trước, nó có thể kết thúc nhanh hoặc kéo dài.

Các triệu chứng xảy ra ít thường xuyên hơn bao gồm: mất thăng bằng và mất kiểm soát bàng quang hoặc ruột. Với những triệu chứng này, người bệnh cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Thoái hóa cột sống cổ có nguy hiểm không?

Thoái hóa cột sống cổ nếu bệnh nặng có thể dẫn tới các triệu chứng chèn ép thần kinh gây đau dọc từ cổ xuống vai và cánh tay; gây chèn ép động mạch đốt sống gây đau đầu, chóng mặt; thậm chí chèn ép tủy gây đau tứ chi, đi lại khó khăn, có thể liệt không vận động được

Ngoài ra, thoái hóa cộtt sống cổ gây hội chứng tủy (ít gặp) khiến người bệnh đi không vững, cảm giác tê buốt ở thân, bàn tay và các ngón tay cử động vụng về, liệt chân hoặc tay; đi bộ khó khăn; rối loạn cơ thắt, đái khó, đái són, đái ngắt quãng…

Chẩn đoán thoái hóa cột sống cổ bằng phương pháp nào?

 Để chẩn đoán thoái hóa cột sống cổ, bác sĩ sẽ hỏi bạn một số câu hỏi liên quan đến các triệu chứng hiện có và thực hiện một số bài kiểm tra đơn giản như: kiểm tra tầm vận động của cột sống cổ, kiểm tra các phản xạ và sức cơ ở hai tay để phát hiện các tác động của thoái hóa lên các dây thần kinh hoặc tủy sống…

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định thêm các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như:

  • Chụp X-quang được sử dụng để kiểm tra gai xương và các bất thường khác.
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT) có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về các đốt sống cổ.
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI) những hình ảnh được tạo ra từ bằng sóng vô tuyến và từ trường giúp bác sĩ xác định vị trí các dây thần kinh bị chèn ép.
  • Điện cơ (EMG) được sử dụng để kiểm tra xem các dây thần kinh có hoạt động bình thường hay không khi gửi tín hiệu đến các cơ của bạn.

Điều trị thoái hóa cột sống cổ như thế nào?

Thoái hóa đốt sống cổ có nhiều cấp độ bệnh, vì vậy tùy theo mức độ bệnh mà có những phương án điều trị thoái hóa cột sống cổ thích hợp. Dưới đây là những phương pháp điều trị với mục đích bảo tồn đốt sống cổ.

  • Thư giãn và nghỉ ngơi

Người bệnh tránh bị stress, hãy dành thời gian để thư giãn và nghỉ ngơi nhiều hơn. Lưu ý khi nằm, không kê gối quá cao, nên kê gối vừa phải.

  • Dùng thuốc

Dùng thuốc là một phương án điều trị cho những bệnh nhân bị thoái hóa cột sống cổ. Bệnh nhân chỉ sử dụng thuốc khi có sự cho phép và kê đơn từ bác sĩ chuyên khoa. Một số loại thuốc được dùng như: thuốc giãn cơ (cyclobenzaprine), thuốc chống viêm, giảm đau (nhóm không steroid) hay Corticosteroid và các loại thuốc khác.

  • Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp phổ biến trong điều trị thoái hóa cột sống cổ. Phương pháp này nhằm hạn chế tình trạng co cứng khớp cổ, tăng cường sự lưu thông máu đến vùng cổ và giúp các cử động ở vùng cổ và vai gáy không còn khó khăn như trước.

Điều trị thoái hóa cột sống cổ bằng Y học cổ truyền

Y học cổ truyền mô tả bệnh này thuộc phạm vi chứng tý, chứng kiên bối thống, lạc  chẩm…  Các nguyên nhân thường gặp như: do vệ khí của cơ thể không đầy đủ, tấu lý sơ hở nên phong hàn thấp thừa cơ xâm nhập, bì phu kinh lạc làm tắc trệ mà gây ra đau, do người già can thận bị hư hoặc bệnh lâu ngày làm khí huyết giảm sút dẫn đến can thận bị hư, thận hư không chủ được cốt tủy, can huyết hư không nuôi dưỡng được cân cơ mà gây bệnh, chấn thương làm khí huyết ứ trệ, mạch lạc tắc trở không thông, lao lực quá độ, bệnh lâu ngày…

Các phương pháp điều trị thoái hóa cột sống cổ bằng Y học cổ truyền

Dùng thuốc:
Việc sử dụng thuốc kháng viêm giảm đau, các thuốc giãn cơ có tác dụng tốt với các trường hợp cấp tính nhưng đối với các trường hợp mạn tính đã để lại nhiều tác dụng phụ như: viêm loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hóa…Vì vậy, ngày nay người bệnh có khuynh hướng quay về sử dụng các thuốc y học cổ truyền.
Các bài thuốc y học cổ truyền chữa bệnh đều có tác dụng bồi bổ cơ thể từ bên trong, giúp khu phong, tán hàn, mạnh gân cốt, bồi bổ can thận và đặc biệt an toàn, ít gây tác dụng phụ

Phương pháp không dùng thuốc

Bên cạnh phương pháp dùng thuốc thì Y học cổ truyền còn sử dụng các phương pháp không dùng thuốc như: châm cưu, xoa bóp bấm huyệt… để điều trị đau cổ vai gáy, trả lại cho bệnh nhân một cơ thể khỏe mạnh và trạng thái thoải mái

thoái hóa cột sống cổ

Một số huyệt thường được sử dụng để điều trị đau cổ vai gáy như: Phong trì, Đại trữ, Phong môn, Đốc du, Kiên tỉnh, Liệt khuyết, Lạc chẩm, Hợp cốc, Giáp tích…

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.