Chóng mặt là từ mô tả cảm giác quay cuồng trong khi mất thăng bằng. Để giải thích cho bác sĩ chính xác cảm giác của bạn, bạn có thể sử dụng các thuật ngữ cụ thể hơn sau:

• mất cân bằng là khi bạn cảm thấy không ổn định
• lâng lâng có nghĩa là bạn cảm thấy yếu ớt hoặc chóng mặt
• chóng mặt là cảm giác quay cuồng khi bạn không di chuyển

Nhiều tình trạng khác nhau có thể khiến bạn cảm thấy chóng mặt và mệt mỏi. Đôi khi những triệu chứng này là tạm thời hoặc chúng có thể đến rồi đi. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy chóng mặt và mệt mỏi, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán. Chóng mặt và mệt mỏi không được điều trị có thể gây ngã. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ gặp tai nạn khi lái xe.

Phân biệt choáng váng và chóng mặt

Trong quá trình thăm khám, nhiều bệnh nhân đồng nhất hai triệu chứng choáng váng và chóng mặt. Vì thế, bác sĩ thường phải đặt thêm câu hỏi, đưa ra những gợi ý cần thiết để có thể xác định tình trạng của người bệnh thực chất là choáng váng hay chóng mặt. Từ đó, xác định được nguyên nhân gây bệnh.

– Chóng mặt là ảo giác. Trong đó, chóng mặt chủ quan là tình trạng người bệnh cảm nhận thấy sự chuyển động, quay tít, người chóng mặt xoay vòng trong không gian. Chóng mặt khách quan là người bệnh cảm nhận thấy không gian đang quay trong vòng quanh bản thân họ.

Nguyên nhân gây chóng mặt có thể là do rối loạn tiền kinh, tiền đình tủy sống,… Người bệnh có thể kèm theo một số triệu chứng khác như đau nhức đầu, có cảm giác buồn nôn, rung giật nhãn cầu hay mất thính lực,…

– Choáng váng là khi người bệnh cảm thấy bị mất thăng bằng, người loạng choạng, dễ bị ngã. Nguyên nhân gây ra tình trạng choáng váng thường là do một số bệnh lý như hạ huyết áp, thiếu máu, rối loạn chuyển hóa hay do một số bệnh lý về tim mạch. Ngoài triệu chứng choáng váng, bệnh nhân còn có thể gặp phải một số triệu chứng khác như bủn rủn, lảo đảo, lú lẫn,…

1. Hạ đường huyết

Cơ thể bạn cần đường, còn được gọi là glucose, để tạo năng lượng. Khi lượng đường trong máu của bạn giảm xuống, bạn có thể bị chóng mặt, run và mệt mỏi.

Lượng đường trong máu thấp thường là tác dụng phụ của insulin và các loại thuốc khác dùng để điều trị bệnh tiểu đường. Những loại thuốc này làm giảm lượng đường trong máu, nhưng nếu liều lượng không phù hợp, lượng đường trong máu của bạn có thể giảm quá nhiều.

Bạn cũng có thể bị hạ đường huyết nếu bạn không mắc bệnh tiểu đường. Nó có thể xảy ra nếu bạn không ăn trong một thời gian hoặc nếu bạn uống rượu mà không ăn.

Các triệu chứng khác của lượng đường trong máu thấp là:

• tim đập nhanh
• đổ mồ hôi
• run rẩy
• đói
• cáu gắt
• nhầm lẫn

Một nguồn carbohydrate tác dụng nhanh có thể làm giảm lượng đường trong máu thấp. Uống một ly nước ép trái cây hoặc ngậm một viên kẹo cứng. Tiếp theo đó là một bữa ăn bổ dưỡng hơn để tăng lượng đường trong máu của bạn. Nếu bạn thường xuyên bị hạ đường huyết, bạn có thể cần phải điều chỉnh thuốc trị tiểu đường của mình. Hoặc bạn có thể ăn các bữa ăn nhỏ hơn, thường xuyên hơn trong ngày. Điều này sẽ giúp giữ cho lượng đường trong máu của bạn ổn định.

2. Huyết áp thấp

Huyết áp là lực đẩy máu của bạn lên thành mạch máu khi nó lưu thông khắp cơ thể. Khi huyết áp giảm, bạn có thể có các triệu chứng như chóng mặt hoặc choáng váng và mệt mỏi. Các triệu chứng khác bao gồm:

• buồn nôn
• khát nước
• mờ mắt
• thở nhanh và nông
• da nhợt nhạt, ẩm ướt
• khó tập trung

Các điều kiện sau đây có thể khiến huyết áp của bạn giảm:

• vấn đề tim mạch
• thuốc men
• chấn thương nghiêm trọng
• mất nước
• thiếu vitamin

Điều trị những vấn đề này có thể đưa huyết áp của bạn trở lại bình thường. Các cách khác để tăng huyết áp thấp là:

• thêm nhiều muối vào chế độ ăn uống của bạn
• uống nhiều nước hơn để tăng lượng máu của bạn
• mang vớ hỗ trợ

3.Thiếu máu

Các tế bào hồng cầu mang oxy đến tất cả các cơ quan và mô của bạn. Khi bạn bị thiếu máu, cơ thể bạn không có đủ tế bào hồng cầu hoặc những tế bào này không hoạt động đủ tốt. Thiếu oxy có thể khiến bạn cảm thấy chóng mặt hoặc mệt mỏi.

Các dấu hiệu thiếu máu khác là:

• khó thở
• mệt mỏi
• nhịp tim nhanh hoặc không đều
• đau đầu
• bàn tay hoặc bàn chân lạnh
• da nhợt nhạt
• tức ngực

Chảy máu, thiếu hụt chất dinh dưỡng và suy tủy xương đều là những nguyên nhân có thể gây thiếu máu.

4. Đau nửa đầu

Chứng đau nửa đầu là những cơn đau đầu dữ dội, đau nhói kéo dài từ vài giờ đến vài ngày. Cùng với cơn đau đầu, bạn có thể gặp các triệu chứng bao gồm:

• thay đổi tầm nhìn, chẳng hạn như nhìn thấy hình ảnh bị nhòe, nhấp nháy
• buồn nôn và ói mửa
• nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh
• lâng lâng
• sự mệt mỏi

Những người bị chứng đau nửa đầu có thể bị hoa mắt và chóng mặt, ngay cả khi họ không bị đau đầu. Chóng mặt có thể kéo dài vài phút đến vài giờ.

Tránh các tác nhân gây đau nửa đầu như rượu, caffein và thực phẩm từ sữa là một cách để ngăn ngừa những cơn đau đầu này. Bạn cũng có thể dùng thuốc trị đau nửa đầu, có hai dạng:

Các loại thuốc phòng ngừa như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống động kinh ngăn ngừa chứng đau nửa đầu trước khi nó bắt đầu.

Các loại thuốc phá thai như thuốc giảm đau NSAID và triptans làm giảm chứng đau nửa đầu khi chúng bắt đầu.

5. Thuốc men

Một số loại thuốc có thể gây chóng mặt và mệt mỏi do tác dụng phụ. Bao gồm các:

• thuốc chống trầm cảm như fluoxetine (Prozac) và trazodone (Desyrel)
• thuốc chống co giật như divalproex (Depakote), gabapentin (Neurontin, Active-PAC với Gabapentin) và pregabalin (Lyrica)
• thuốc hạ huyết áp, chẳng hạn như thuốc ức chế men chuyển, thuốc chẹn beta và thuốc lợi tiểu
• thuốc giãn cơ như cyclobenzaprine (Fexmid, Flexeril) và metaxalone (Skelaxin)
• thuốc ngủ như diphenhydramine (Benadryl, Unisom, Sominex), temazepam (Restoril), eszopiclone (Lunesta) và zolpidem (Ambien)

Nếu bạn đang dùng một trong những loại thuốc này và nó khiến bạn chóng mặt hoặc mệt mỏi, hãy hỏi bác sĩ xem bạn có thể giảm liều hoặc chuyển sang loại thuốc khác không.

6. Nhịp tim bất thường

Thông thường, tim bạn đập theo nhịp quen thuộc. Khi bạn bị rối loạn nhịp tim, hoặc rối loạn nhịp tim, tim bạn đập quá chậm hoặc quá nhanh. Nó cũng có thể bỏ qua nhịp đập.

Bên cạnh chóng mặt và mệt mỏi, các triệu chứng rối loạn nhịp tim khác bao gồm:

• ngất xỉu
• khó thở
• tưc ngực

Bác sĩ của bạn có thể điều trị các vấn đề về nhịp tim bằng các loại thuốc như thuốc làm loãng máu hoặc thuốc huyết áp. Tránh các chất như caffein, rượu và thuốc cảm lạnh. Những điều này có thể khiến tim bạn lạc nhịp.

7. Hội chứng mệt mỏi mãn tính

Hội chứng mệt mỏi mãn tính (CFS) là một tình trạng gây ra sự mệt mỏi quá mức, ngay cả khi bạn đã ngủ ngon. Các triệu chứng của CFS bao gồm chóng mặt và khó giữ thăng bằng.

Bạn cũng có thể có các triệu chứng bao gồm:

• các vấn đề về giấc ngủ
• khó ghi nhớ và tập trung
• đau cơ hoặc khớp
• đau đầu
• dị ứng và nhạy cảm với thực phẩm, thuốc hoặc các chất khác

CFS có thể khó điều trị vì nó khác nhau đối với mọi người. Bác sĩ sẽ điều trị các triệu chứng cá nhân của bạn bằng các liệu pháp như thuốc và tư vấn.

8. Viêm dây thần kinh tiền đình ốc tai

Nhiễm trùng như cảm lạnh hoặc cúm có thể làm viêm dây thần kinh tiền đình ở tai trong của bạn. Dây thần kinh này gửi thông điệp cảm giác đến não của bạn để giữ cho bạn đứng thẳng và cân bằng. Sưng dây thần kinh tiền đình có thể gây hoa mắt và chóng mặt. Bạn cũng có thể cảm thấy mệt mỏi.

Các triệu chứng khác của viêm dây thần kinh tiền đình bao gồm:

• buồn nôn và ói mửa
• khó tập trung
• mờ mắt

Một loại virus thường gây viêm dây thần kinh tiền đình. Thuốc kháng sinh sẽ không giúp ích gì, nhưng tình trạng chóng mặt và các triệu chứng khác sẽ cải thiện trong vòng vài ngày.

9. Mất nước

Mất nước là khi cơ thể bạn không có đủ chất lỏng. Bạn có thể bị mất nước nếu không uống đủ nước. Điều này đặc biệt đúng khi bạn đang ở ngoài trời nóng hoặc đang tập thể dục.

Các triệu chứng mất nước bao gồm:

• chóng mặt
• sự mệt mỏi
• ít hoặc không có nước tiểu
• sự hoang mang

Để điều trị tình trạng mất nước, hãy uống các chất lỏng như nước hoặc dung dịch điện giải như Gatorade. Nếu bị mất nước nghiêm trọng, bạn có thể phải đến bệnh viện để truyền dịch qua đường tĩnh mạch (IV).

Chóng mặt theo Đông y

Huyễn là hoa mắt, vựng là chóng mặt, chòng chành mọi vật xoay chuyển, nghiêng ngả không yên người như muốn ngã. Dân gian thường gọi chung là hoa mắt Chóng mặt. Nhẹ thì hết ngay khi nhắm mắt, nặng thì kèm thêm buồn nôn, nôn, toát mồ hôi, ngã lăn ra. . .

Theo y học cổ truyền hiện tượng hoa mắt chóng mặt đột ngột – mặt mày xây xẩm là “huyễn vựng”. “Huyễn” có nghĩa là hoa mắt, trước mắt tối sầm, không nhìn thấy gì; “vựng” là choáng váng, có cảm giác mọi vật quay cuồng, mất thăng bằng không thể đứng vững. Hoa mắt và chóng mặt hay xuất hiện đồng thời, cho nên Đông y gọi chung là “huyễn vựng”.

Nguyên nhân rối loạn tiền đình theo Y học cổ truyền

– Can dương vốn thịnh, dương khí bốc lên gây chóng mặt.
– Tình chí uất ức lâu ngày, uất lâu hóa hỏa làm can âm hao tổn, can dương thượng kháng gây chóng mặt.
– Thận thủy hư không nuôi dưỡng được can mộc, làm can âm hư, can dương thượng kháng gây chóng mặt.

Điều trị chóng mặt bằng Y học cổ truyền

Điều trị bằng thuốc: Sau khi thăm khám, thầy thuốc sẽ chẩn đoán nguyên nhân và điều trị cụ thể cho từng bệnh nhân.

Phương pháp dùng thuốc

Các bài thuốc thường dùng có tác dụng bổ khí sinh huyết và dưỡng tâm an thần, bổ thận tráng dương, tư âm dưỡng huyết: Lục vị , Kỷ cúc địa hoàng thang, Thiên ma câu đằng thang, Định huyễn thang, Chỉ huyết từ vựng thang, An cung ngưu hoàng hoàn,…

Phương pháp không dùng thuốc: Châm cứu, Cấy chỉ, Nhĩ châm, xoa bóp bấm huyệt, dưỡng sinh.

• Các huyệt thường được sử dụng: Bách hội, Phong trì, Suất cốc, Ế phong, Phong long, Tam âm giao…
• Thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt: ăn uống đủ bữa đa dạng dinh dưỡng, hạn chế dùng các chất kích thích như rượu bia cafe, nghỉ ngơi hợp lý ngủ sớm và tập thể dục ít nhất 30ph/ ngày.
• Day ấn huyệt: Dùng tay ấn vào các huyệt ấn đường (giữa 2 lông mày), Nhân Trung ( điểm giữa môi trên), nội quan ( điểm giữa cổ lòng bàn tay đo lên 2,5 cm ,  tam âm giao… mỗi huyệt . Cách này có tác dụng trên hệ tim mạch và Thần kinh, thông kinh mạch, giảm ngay triệu chứng bị hoa mắt chóng mặt. Mỗi khi bị chóng mặt, nặng đầu,… dùng tay tự xoa bóp vùng trán, sau gáy, hai bên ổ mắt và vùng đỉnh đầu từ 10 – 20 phút. Làm vậy sẽ giảm ngay triệu chứng và phòng chống rối loạn tiền đình.

Tìm sự giúp đỡ

Nếu bạn bị chóng mặt và mệt mỏi lặp đi lặp lại, hãy đến gặp bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân gây ra các triệu chứng này. Gọi cho bác sĩ của bạn hoặc đến phòng cấp cứu ngay lập tức nếu bạn có các triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:

• ngất xỉu hoặc mất ý thức
• co giật
• mờ mắt hoặc mất thị lực
• nôn mửa nghiêm trọng
• tim đập nhanh
• tưc ngực
• sự hoang mang
• sốt cao
• khó nói

Phòng ngừa

Nói chung, đây là một số điều bạn có thể làm để ngăn ngừa chóng mặt và mệt mỏi:

Để tránh bị ngã hoặc tai nạn khi bạn cảm thấy chóng mặt, đừng lái xe hoặc vận hành máy móc hạng nặng. Giữ nguyên tư thế ngồi hoặc trên giường cho đến khi cơn chóng mặt qua đi.

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao.

Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.

PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC