Huyết áp thấp là gì?

Máu của bạn đẩy vào động mạch của bạn với mỗi nhịp tim. Lực đẩy máu vào thành động mạch của bạn được gọi là huyết áp.

Huyết áp lên xuống để đáp ứng với các hoạt động thường xuyên của bạn, chẳng hạn như ngủ và di chuyển xung quanh. Thuật ngữ y học cho huyết áp thấp là hạ huyết áp.

Huyết áp được tạo thành từ hai phép đo: khi tim bạn đập và trong thời gian nghỉ ngơi giữa các nhịp tim.

Huyết áp tâm thu là áp lực của máu lên động mạch khi tim co bóp. Con số này luôn được quan tâm hơn cả, vì thể hiện được khả năng bơm máu của tim cung cấp đến các cơ quan.

Huyết áp tâm trương là áp lực máu lên thành động mạch khi tim giãn ra. Tâm trương cung cấp máu cho tim của bạn bằng cách lấp đầy các động mạch vành. Không được như huyết áp tâm thu, con số này thường ít được chú ý đến, do chỉ phản ánh khả năng đàn hồi của thành mạch mà yếu tố này thì khó có thể thay đổi được.

Sự chênh lệch huyết áp tâm thu và tâm trương giữ một hiệu số nhất định để tạo nên áp lực tưới máu cho các cơ quan. Tuy nhiên, sự chênh lệch này không bao giờ được bằng hay dưới 20 mmHg. Nếu dưới con số này, bác sĩ sẽ nhận định đây là trường hợp huyết áp kẹp và sẽ tiến hành xử lý cấp cứu.

Huyết áp thấp đôi khi có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi hoặc chóng mặt. Trong những trường hợp đó, hạ huyết áp có thể là dấu hiệu của một tình trạng tiềm ẩn cần được điều trị. Tụt huyết áp ở người lớn được định nghĩa là chỉ số huyết áp thấp hơn 90/60 mmHg.

Các loại huyết áp thấp

Có một số loại huyết áp thấp. Huyết áp thấp được phân loại theo thời điểm nó xảy ra và nguyên nhân gây ra nó.

Tụt huyết áp tư thế

Tụt huyết áp thế đứng (còn được gọi là hạ huyết áp tư thế) là sự sụt giảm huyết áp xảy ra khi bạn chuyển từ ngồi hoặc nằm sang đứng.

Khi cơ thể bạn thích nghi với sự thay đổi vị trí, bạn có thể cảm thấy chóng mặt hoặc choáng váng. Đây là những gì một số người gọi là “nhìn thấy các vì sao” khi họ thức dậy.

Tụt huyết áp thế đứng là dạng phổ biến nhất của huyết áp thấp. Nó có thể ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi, nhưng nó đặc biệt phổ biến ở người lớn tuổi. Lão hóa và mang thai cũng có thể gây huyết áp thấp tổng thể.

Các tình trạng ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh tự trị, chẳng hạn như bệnh Parkinson và tiểu đường, thường có thể dẫn đến tụt huyết áp thế đứng. Dạng tụt huyết áp này ảnh hưởng đến 30 đến 50 phần trăm, của những người mắc bệnh Parkinson, và khoảng 30 phần trăm những người mắc bệnh tiểu đường.

Huyết áp thấp sau bữa ăn (Postprandial)

Huyết áp thấp sau ăn là giảm huyết áp xảy ra sau khi ăn. Theo một đánh giá năm 2010, huyết áp thấp sau khi ăn là phổ biến hơn ở người lớn tuổi và những người bị rối loạn chức năng tự trị.

Huyết áp  thấp do trung gian thần kinh

Huyết áp là một hành động cân bằng giữa hệ thống thần kinh của bạn và các hệ thống cơ thể khác (như hormone và các cơ quan của bạn). Hạ huyết áp qua trung gian thần kinh xảy ra khi có sự tương tác phản xạ bất thường giữa tim và não.

Nguyên nhân gây huyết áp thấp qua trung gian thần kinh bao gồm:

• Đứng ở một vị trí trong một thời gian dài. Trẻ em trải qua dạng hạ huyết áp này thường xuyên hơn người lớn.
• Có phản ứng cảm xúc mạnh mẽ, chẳng hạn như cảm thấy sốc hoặc sợ hãi. Một số người bị huyết áp thấp trong các thủ tục y tế hoặc nha khoa vì lý do này.

Huyết áp thấp nghiêm trọng

Huyết áp giảm nghiêm trọng có thể xảy ra trong quá trình sốc. Sốc có thể xảy ra nếu bạn gặp chấn thương nghiêm trọng hoặc nhiễm trùng.

Trong thời gian bị sốc, các cơ quan của bạn không nhận được máu và oxy cần thiết để hoạt động bình thường. Hạ huyết áp nặng có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị nhanh chóng.

Các loại huyết áp thấp khác

Bị huyết áp thấp mọi lúc có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc. Ví dụ, các loại thuốc được sử dụng để điều trị huyết áp cao đôi khi có thể gây hạ huyết áp.

Các tình trạng khác ảnh hưởng đến tim, dây thần kinh, gan hoặc hệ thống hormone cũng có thể gây hạ huyết áp tổng thể. Thiếu vitamin cũng có thể góp phần làm huyết áp thấp.

Nguyên nhân gây huyết áp thấp là gì?

Huyết áp của mọi người giảm lúc này hay lúc khác. Sự điều hòa lưu lượng máu bên trong cơ thể bạn đôi khi có thể khiến bạn bị huyết áp thấp hơn bình thường.

Một số người bị huyết áp thấp mọi lúc, không có triệu chứng. Nguyên nhân của loại huyết áp thấp này là không rõ.

Điều gì gây ra tụt huyết áp đột ngột?

Huyết áp thấp đột ngột có thể xảy ra sau một số sự kiện nhất định. Chúng bao gồm:

• đứng lên nhanh chóng
• ăn một bữa ăn
• cảm thấy đột nhiên sợ hãi hoặc trải qua một sự kiện gây sốc

Các tình trạng có thể gây ra huyết áp thấp

Một số điều kiện có thể gây ra huyết áp thấp trong thời gian dài có thể trở nên nguy hiểm nếu không được điều trị. Những điều kiện này bao gồm:

• mang thai, do sự gia tăng nhu cầu về máu từ cả người mang thai và thai nhi đang phát triển
• suy giảm tuần hoàn do đau tim hoặc tình trạng tim
• mất nước, ví dụ nếu bạn đang nôn mửa và không thể giữ chất lỏng xuống, hoặc bị tiêu chảy nghiêm trọng
• rối loạn nội tiết, chẳng hạn như tiểu đường, suy thượng thận và bệnh tuyến giáp
• rối loạn chức năng tự trị, tổn thương các dây thần kinh kiểm soát một số chức năng cơ thể
• nghỉ ngơi trên giường kéo dài
• sốc, một tình trạng nghiêm trọng trong đó các cơ quan quan trọng của bạn không nhận đủ oxy
• sốc phản vệ, một dạng phản ứng dị ứng nghiêm trọng
• mất máu một lượng lớn do chấn thương
• nhiễm trùng máu

Thuốc có thể gây ra huyết áp thấp

Thuốc cũng có thể khiến huyết áp của bạn trở nên quá thấp.

Thuốc chẹn beta và nitroglycerin, được sử dụng để điều trị bệnh tim, có thể có tác dụng này.

Thuốc lợi tiểu, thuốc chống trầm cảm ba vòng và thuốc rối loạn cương dương cũng có thể gây hạ huyết áp.

Nếu một loại thuốc bạn đang dùng khiến huyết áp của bạn trở nên quá thấp, bác sĩ có thể điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi thuốc. Điều này thường cải thiện huyết áp thấp.

Triệu chứng huyết áp thấp là gì?

Hạ huyết áp không phải lúc nào cũng gây ra các triệu chứng. Nhưng đôi khi huyết áp thấp có nghĩa là các cơ quan quan trọng của bạn không nhận được nhiều lưu lượng máu như họ cần. Nếu điều này xảy ra, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc không khỏe. Các triệu chứng huyết áp thấp có thể bao gồm:

• mệt mỏi, cảm giác mệt mỏi toàn diện hoặc thiếu năng lượng
• choáng váng, hoặc cảm thấy như bạn có thể ngất xỉu
• chóng mặt, cảm thấy mất thăng bằng khi bạn đứng dậy từ tư thế ngả hoặc ngồi, hoặc trong khi bạn đang đứng
• buồn nôn, một cảm giác khó chịu trong dạ dày của bạn và cảm thấy như bạn muốn nôn mửa
• da ẩm ướt, khi bạn cảm thấy ẩm ướt hoặc đổ mồ hôi khi chạm vào
• trầm cảm, cảm giác dai dẳng như buồn bã hoặc tâm trạng thấp cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn
• mất ý thức, còn được gọi là ngất xỉu hoặc ngất xỉu
• mờ mắt, khi thị lực của bạn bị mất nét hoặc mờ

Điều trị huyết áp thấp

Kế hoạch điều trị của bạn sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây hạ huyết áp của bạn. Bác sĩ của bạn sẽ xem xét các yếu tố bao gồm:

• loại huyết áp thấp bạn đang gặp phải
• các tình huống có thể gây huyết áp thấp cho bạn

Đối với một số người, huyết áp thấp có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Trong trường hợp cần điều trị, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi lối sống, điều trị y tế hoặc kết hợp cả hai.

Thay đổi lối sống khi huyết áp thấp

Đôi khi thay đổi thói quen nhất định có thể cải thiện huyết áp thấp của bạn. Nguyên nhân gây hạ huyết áp là khác nhau đối với những người khác nhau, vì vậy kế hoạch chăm sóc của bạn có thể sẽ không bao gồm tất cả những thay đổi này.

Tùy thuộc vào chi tiết cụ thể của tình huống của bạn, bác sĩ có thể đề nghị bạn:

Giữ đủ nước

Uống nhiều nước để tránh hạ huyết áp do mất nước, đặc biệt nếu bạn đang nôn mửa hoặc bị tiêu chảy. Giữ đủ nước trong khi tập thể dục và khi bạn đang ở một vị trí nóng.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyên bạn nên tăng lượng điện giải để giúp giữ cho huyết áp của bạn cao hơn.

Tìm hiểu các yếu tố kích hoạt cảm xúc hoặc căng thẳng của bạn

Hãy ghi lại những tình huống mà bạn cảm thấy rất sợ hãi hoặc xúc động ngay trước khi giảm huyết áp. Bạn có thể lên kế hoạch trước để tránh những tình huống đó. Hoặc, bạn có thể lên kế hoạch hỗ trợ trong trường hợp bạn bị chóng mặt hoặc cảm thấy không khỏe.

Nếu bạn thường bị huyết áp thấp khi đến gặp bác sĩ hoặc nha sĩ, bạn có thể cân nhắc nói với họ.

Dành thời gian của bạn khi đứng lên

Thay đổi vị trí từ từ và dần dần. Thay vì đứng lên nhanh chóng, hãy làm việc theo cách của bạn vào tư thế ngồi hoặc đứng bằng các chuyển động nhỏ. Hít thở chậm, sâu có thể giúp giữ cho huyết áp của bạn tăng lên.

Thay đổi thói quen ăn uống của bạn

Nếu bạn bị huyết áp thấp sau khi ăn, bác sĩ có thể đề nghị ăn các bữa ăn nhỏ hơn thường xuyên hơn trong suốt cả ngày hoặc ăn các loại thực phẩm khác nhau. Tránh đứng lên đột ngột sau khi ăn.

Có nhiều cách để kiểm soát huyết áp thấp trong cuộc sống hàng ngày của bạn. Bác sĩ của bạn có thể đưa ra các đề xuất lối sống khác dựa trên nhu cầu của bạn.

Điều trị y tế cho huyết áp thấp

Một số dạng huyết áp thấp có thể cần điều trị y tế. Điều trị y tế cho huyết áp thấp có thể bao gồm:

• Thuốc cho một tình trạng tiềm ẩn. Khi một tình trạng tiềm ẩn gây ra huyết áp thấp, việc điều trị của bạn có thể bao gồm thuốc cho tình trạng đó. Bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc cho các tình trạng như bệnh tim, tiểu đường hoặc nhiễm trùng.
• Thuốc để tăng huyết áp. Đôi khi, bác sĩ sẽ kê toa thuốc hàng ngày để tăng huyết áp thấp nghiêm trọng. Điều này có nhiều khả năng trong trường hợp hạ huyết áp thế đứng nghiêm trọng khi các phương pháp điều trị khác không giúp ích gì.
• Điều trị khẩn cấp cho sốc. Hạ huyết áp do sốc là dạng huyết áp thấp nghiêm trọng nhất. Huyết áp thấp nguy hiểm phải được điều trị ngay lập tức. Nhân viên cấp cứu có thể cung cấp cho bạn chất lỏng và các phương pháp điều trị khác để tăng huyết áp và ổn định các dấu hiệu sinh tồn của bạn.

Biến chứng huyết áp thấp là gì?

Huyết áp thấp không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe lớn hơn và nó có thể được điều trị dễ dàng. Nhưng đối với một số người, tụt huyết áp đòi hỏi phải điều trị để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Một số biến chứng của tụt huyết áp là:

Ngã và các chấn thương liên quan do tụt huyết áp

Huyết áp giảm đột ngột có thể khiến bạn cảm thấy chóng mặt, choáng váng hoặc thậm chí bất tỉnh (ngất xỉu). Những triệu chứng này có thể xuất hiện nhanh chóng, gây té ngã hoặc các chấn thương khác.

Té ngã là nguyên nhân chính khiến người lớn tuổi phải nhập viện. Người lớn tuổi có nhiều khả năng bị hạ huyết áp sau khi đứng lên hoặc ăn uống. Điều trị và thay đổi lối sống có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng hạ huyết áp.

Sốc do tụt huyết áp

Nếu huyết áp của bạn giảm xuống thấp một cách nguy hiểm, các cơ quan quan trọng của bạn có thể bắt đầu hoạt động sai vì chúng không nhận đủ máu để hoạt động bình thường. Điều này có thể khiến bạn bị sốc. Các triệu chứng sốc bao gồm:

• làn da ẩm, lạnh do hiện tượng co mạch ngoại biên
• nhịp tim nhanh hoặc không đều
• thở nhanh

Sốc là một trường hợp khẩn cấp y tế. Nếu bạn nghĩ rằng bạn hoặc ai đó đang bị sốc, hãy gọi các dịch vụ khẩn cấp tại địa phương của bạn.

Tóm lại

Nhiều người có thể kiểm soát huyết áp thấp bằng cách hiểu tình trạng và các triệu chứng của nó. Tìm hiểu các yếu tố kích hoạt của bạn, nếu bạn có chúng và cách quản lý chúng.

Nếu huyết áp thấp khiến bạn cảm thấy không khỏe, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi lối sống hoặc điều trị y tế. Nếu bạn được kê đơn thuốc, hãy dùng thuốc theo chỉ dẫn để tăng huyết áp và tránh các biến chứng có thể gây hại.

Tốt nhất bạn nên thông báo cho bác sĩ nếu bạn lo lắng về mức huyết áp và bất kỳ triệu chứng nào bạn có.

Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế

Kính chào Quý Khách hàng,

Với định hướng mang lại những giải pháp y tế toàn diện, Phòng khám Đông y OMC – một sản phẩm của Công ty CP ĐT&PT Giải Pháp Y Tế đã ra đời nhằm thực hiện sứ mệnh cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại chỗ như khám bệnh và điều trị bệnh bằng Đông y, chuyên trị các bệnh lý: Cơ xương khớp, Thần kinh, Tiêu hóa, Nội tiết, Phụ khoa, Nam khoa…

Tọa lạc tại vị trí trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, phòng khám được trang bị hệ thống máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có trình độ chuyên môn cao. Chúng tôi luôn đặt sức khỏe và sự hài lòng của Quý Khách hàng là ưu tiên hàng đầu.

Với phương châm “Ân cần – Tôn trọng – Yêu thương”, Phòng khám Đông Y OMC cam kết sẽ mang đến cho Khách hàng sự hài lòng từ các dịch vụ mà chúng tôi cung cấp.

Chân thành cảm ơn Quý Khách hàng đã tin dùng dịch vụ của chúng tôi.

PHÒNG KHÁM ĐÔNG Y OMC

Fanpage: Phòng Khám Đông Y OMC

Youtube: Phòng Khám Đông Y OMC

Tiktok: Phòng Khám Đông Y OMC